maandag 5 februari 2018

Job tegenover inspiratie

Gisteren, al in bed, bedacht ik me ineens dat ik wellicht de hele dag de zondagse overweging heb zitten beleven... Als een heel brave luisterende kerkganger dus! De schriftlezingen van de dag waren
een stukje uit Job, de klager, hij die de wereld en de staat van de mensen beweent, en een stukje uit Marcus, daar waar Jezus voor het eerst een dag lang in het openbaar optreedt en de mensen om hem heen zich afvragen: Wat is dat voor een man, waar haalt hij zijn gezag vandaan, waarom word ik aangesproken?

(Heel apart, net ging de bel, staan er twee Jehova-getuigen voor de deur: ze willen natuurlijk praten over de bijbel en de toekomstverwachting daarin. Ik heb ooit heel wat gesprekken gevoerd met Jehova’s en zei ze dit ook: 'Ja, de bijbel is een prachtig boek, een bibliotheek vol boeken, geschreven door zoveel mensen in allemaal verschillende tijden, dus daar kan nooit één normen-en-waarden-stelsel uit voortkomen of één toekomstverwachting.’ Ik kan het niet nalaten dat toch nog te zeggen. ‘U hebt al met de onzen gesproken, dus dan laten we het daar ook maar bij’, was hun reactie, en ze gingen weer.)

Maar goed, het ging dus over de toestand van de wereld die ook abominabel is en dat daar tegelijk ook inspirerende mensen in blijven verschijnen. En de hele verdere middag was het niet anders dan dat ik meegetrokken werd, in het menselijk tekort. Het begon ermee dat ik verder las in Mijn vaderland, een appelpit van Herta Müller. Zij heeft de Roemeense dictatuur onder Ceaucescu overleefd. Achteraf is gebleken dat haar huis van onder tot boven werd afgeluisterd. Psychische terreur: ze had een grote  ongeschonden rode vacht van een vos in haar slaapkamer als vloerkleed. Op een dag bleek daar met een vlijmscherp mes de staart van afgesneden te zijn, maar op de oude, goede plaats teruggelegd. En in de loop van de weken, werd er telkens weer iets vanaf gesneden, een poot, een oor, en telkens weer teruggelegd... Zó eng en wreed: wij weten je ook wanneer je slaapt, altijd te vinden.

Toen raakte ik verzeild in The Making of... van een nieuwe documentaire van A Weiwei, The Human Flow. Over de vluchtelingenstromen, wereldwijd. Hij heeft er 23 landen voor bezocht en heeft er met zijn neus bovenop gezeten. Hij ontdekte ergens in China, de fabriek die de grote rubberen boten maakt, voor de vluchtelingen op de Middellandse zee. Daar zit je dan in je warme huis vol spullen en daar zie je ze gaan, al die families die niet weten waar ze hun hoofd kunnen laten rusten, op een veilige plaats....

Toen kwam ik in een TEDtalk van Monica Lewinsky. Zij was 22 jaar... en verliefd... ja. Stom genoeg op de president. Alle waardigheid is haar ontnomen, ze werd wereldwijd ‘that woman’, ze kon zich nergens meer vertonen, haar familie liet haar douchen met de deur open, bang dat ze zichzelf wat zou aandoen. Ze pleit voor empathie en compassie, want alleen dat kan de mensheid verder helpen. En ik realiseer me, dat ik indertijd oók alleen over haar gedacht heb in woorden als: wat een, dom, dom wicht. Hoe kun je het zover laten komen, eigen schuld, dikke bult...

Dus, tja, welke kant kijk je op en wil je op? Hoe is het toch mogelijk dat de mensheid zo slecht en vol geweld richting zichzelf is, terwijl er in potentie zoveel anders mogelijk is? En toen zag ik ook nog het verhaal van de stamboom van Maurice de Hond en ik bleef alleen maar kijken omdat ik hem zag staan met Venetiaanse huizen op de achtergrond. Ja, daar blijken zijn verre voorouders vandaan te zijn gekomen. Maar het blijkt dat bijna zijn hele familie in Auschwitz is vernietigd en zijn moeder bij een dokter in het kamp als experiment  diende om vrouwen onvruchtbaar te maken, dat was bij haar dus mislukt, maar bij een tante die het ook overleefd had, was het dus geslaagd. Een vrouw gemaakt tot reproductie-machine, die kapot gemaakt moet worden....

Met dat surfen op het internet kom je in korte tijd overal... je gevoel kan het helemaal niet meer verwerken, waar je allemaal in terecht komt. Want ik zag ook nog hele reeksen van actrices allemaal #MeToo, door Harvey Weinstein. Het roofdier op jacht, verscholen in een wereld van glitter en glamour. De snelheid van het internet, het is teveel allemaal. Maar willens en wetens kon ik niet stoppen. Ja, ik had de luxe om gewoon een wandeling te gaan maken in een vredige omgeving. Het zou me tot een consument maken van dat internet.

Gisteren, op zondag, wilde ik me de hele lange middag eens niet verwijderen van de wereld van Job. Maar 's avonds toen ik keek naar Door het hart van China met Ruben Terlou, die op zoek ging naar de betekenis van het Taoïsme en in een afgelegen berggebied daar een Taoïstische kluizenaar bezocht en een leermeester die een hele school van jongens opleidde en die sprak over de rust in jezelf en kunnen zien wat is en ervaren wat er werkelijk toe doet... Toen kon ik weer zien dat ook dit zich bevindt in het hart van de mensheid en kon ik de wereld van de inspiratie weer tot me toe laten.