Dus ik was er nog nooit geweest in de zomer. Ik liep meteen door naar de safari en de savanne, daar lopen de giraffen en de zebra's en de gnoe's en ik zeeg neer: ze hebben er nieuwe lounchestoelen gemaakt, met kussens, waarin je zowat kon liggen en begon voor de tweede maal Wat op het Spel staat van Phillip Blom te herlezen. De boekenclub had gisteren besloten om die te gaan lezen, en ik moet het zo naar de bieb terug brengen en dan gaat die via hetzelfde systeem naar hun, dus even verfrissen, met het oog op een boekenclubgesprek, al is dat pas weer over twee maanden.
Gisteren waren ze hier, in de tuin had ik een nieuw zitje gecreeerd, want het was te mooi weer om binnen te zitten. Dat ronde tafeltje, ooit van de buren overgenomen, staat er nu nog, met het vrolijke Oerolkleedje dat dan op mijn koffer binnen in de tent ligt, een design met bloemetjes van Laura Ashley. Misschien laat ik het staan, toch handiger om aan te eten dan schuin aan het kleine Parijse cafétafeltje en ik kan er ook iets ander aan doen
De grootse afwas staat nog binnen op het aanrecht en ook nog een klein restje eten op tafel: je hebt een rijsttafel gemaakt! zeiden ze, maar dat was niet zo: wel wat gezellige gerechtjes waarvan ik zin had om ze te maken, zoals gebakken stukjes banaan en 'mais frikandel', zoals mijn oma dat noemde, en de mais heb ik geplet met haar stamper.
We hadden Het einde van de rode mens gelezen, met de ondertitel: Leven op de puinhopen van de Sovjet-Unie van Svetlana Alexijevitsj. Een dik boek propvol heftige verhalen van mensen daar, die de tijd van Stalin en Gorbatsjov enzovoort hebben meegemaakt, de instorting van het communisme, de wreedheden en chaos die er ontstond. Je wordt er niet vrolijk van, omtrent de menselijke soort...en ook Phillip Blom doet in zijn boek een dringend beroep op de lezer om menselijkheid en een leefbare wereld te behouden... maar helemaal zeker dat het zal gaan lukken, dat is hij niet, er staat wat hem betreft, werkelijk wat op het spel.
Enfin. Als ik naar de neushoorns en de zeekoeien en de olifanten kijk in de dierentuin, dikhuidig, traag, onverzettelijk in hun eigen element, ze roepen iets van oud en prehistorie bij me op, en al die mensen erom heen die ook maar blijven kijken, dan denk ik toch dat het wel goed komt met de menselijke soort.
Gisteren rond middernacht, ondertussen allemaal dik verpakt in kleedjes tegen de muggen en we opbraken, was dat toch ook de eindconclusie: dat als je op reis bent, je zoveel echt aardige behulpzame, gastvrije mensen tegen komt. Ook in Turkije, al heeft die een Erdogan. Blijven kijken naar de menselijke maat en niet alleen naar het grote journalistieke, generaliserende over-all verhaal, dat blijft de kunst, was de conclusie. In andere woorden, denk ik nu: Gewoon dus maar leven in het hier-en-nu met de mensen om je heen.
