vrijdag 15 november 2024

Supermaan. Sacha Bronwasser


 Wat een contrast met vorige week: toen zag je geen hand voor de ogen in de compacte mistige duisternis, nu kon ik tot in de bosrand kijken, door de verlichting van de bijna volle maan. Vanavond is het Supermaan, het fenomeen dat ongeveer 2-3 keer per jaar voorkomt, doordat de maan dan het dichtst bij de aarde is. Je kunt nu als het ware ín de maan zelf kijken: naar al die kraters enzovoort: het is nu niet egaal vlak van kleur.


Wat je kunt zien, door de wisselende omstandigheden: dat is ook een thema in de roman van Sacha Bronwassser, die Luister, heet. Pas op het einde van het boek, als alles verteld is, besef je wat een krachtige titel het is. Het speelt zich af in het aupair-milieu te Parijs, in de jaren negentig, toen er zoveel aanslagen van geweld waren. Philipe, de vader heeft helderziende vooruitblikken omtrent de aupairs die elke jaar verwisseld worden. M de laatste aupair, is degene die het gereconstrueerde verhaal verteld aan Flo, die een gerenommeerde fotograaf is, en M was haar vroegere student. Zij is halsoverkop na alles wat er gebeurd is, vanuit een middelgrote stad A, in Nederland, het lijkt mij Arhem omdat daar ook een kunstacademie is, naar Parijs gegaan, om daar als aupair de boel te verwerken.
Het is de eerste roman van Sacha Bronwasser, na een boek met korte verhalen, zij is ook journalist en kunsthistoricus en ze schrijft kunstrecensies bij de Volkskrant, dus er komt in het boek ook veel kunst voor.
Daardoor vond ik deze foto, met de eerste mens ooit erop. Het ontgaat de meesten, als je het niet weet, zegt Flo in een van haar lessen. Het is de man die zijn schoenen laat poetsen, linksonder in beeld, aan het begin van de boulevard. Waarschijnlijk waren er in het echt veel meer mensen op straat, maar dat pakte de camera niet, want alles moest enkele minuten stilstaan.
Het is een heel ingenieus boek, dat zowel een coming of age verhaal is, maar ook over machtsmisbruik gaat en geweld en hoe je mee moet en gevoelens moet onderdrukken in die spiegel-schijnwereld om succesvol te zijn. En de stad Parijs speelt ook een hoofdrol, Bronwassser heeft er zelf ook gewoond.
Ik las het in een dagdeel in één ruk uit en kwam erop omdat het een van de genomineerden is voor de NS Publieksprijs.
Wegens spoilers kun je verder niet veel meer over dit boek vertellen, maar de sfeer en thematiek zit wel vervat in deze foto, een fotograaf die ook in dit boek genoemd wordt.