Zo raar. Ik word wakker uit een heel levendige droom. Ik ben op het Amerikaanse platteland en voor mij vertrekken er allerlei mensen met rolkoffertjes en campagnemateriaal over het gras, ze zijn teleurgesteld. Het blijken democraten te zijn, die hier hun kamp hadden opgezet om stemmen te gaan zoeken, maar nu is het toch Trump die gaat winnen. Alles voor niks geweest. Ik ben er ook eentje van.
Ik kijk bij de NPO, die de hele nacht verslag heeft gedaan, maar ik hield het om 2.00 uur voor gezien. Het blijkt nu dat ook de New York Times Needle naar Trump uitslaat. Ook blijkt dat het juist de mensen zijn op het platteland, die anders nooit stemmen, dat die naar de stembus zijn gegaan: voor de Republikeinen.
Onder hen veel zwarte jonge mannen, die dus eigenlijk gehoor hebben gegeven aan de oproep van Michelle Obama: do something. Deze blijken bitter teleurgesteld te zijn dat Joe Biden zich niet aan zijn belofte heeft gehouden, om een wet in te stellen, die geweld tegen zwarte mensen héél streng zou bestraffen, als antwoord op Black Lives Matter. Allemaal mensen die vier jaar geleden dat kleine verschil maakten en hem aan zijn overwinning hielpen, doen nu dus hetzelfde voor Trump.
Dan kun je nog zoveel geld hebben opgehaald voor reclamespotjes die bijna op elke buurt en gebiedje waren toegesneden, al die beroemdheden hebben die je endorsed hebben, het morele gelijk aan je kant hebben (dénk je), maar
de kiezer zegt: geen woorden, maar daden. Er zit ook iets heel eigenzinnigs in : we maken zelf wel uit welke bladzijde wij om willen slaan. En in de praktijk betekent het nu dat er géén geweld zal uitbreken na deze verkiezingen omdat de uitslag zo duidelijk is. En tja …ook latino-mannen hebben voor het eerst op de republikeinen gestemd. En dat Kamela Harris een vrouw is, speelt waarschijnlijk ook een rol. Op Rockefeller Plaza kon je de hele avond de uitslag volgen en meerdere gebouwen kleurden naar de Amerikaanse vlag. Het democratische, linkse New York: de stad waar het vooruitstrevend is en de crème de la crème leeft, intellectueel en financieel aardig welvarend.
Wat nu? In het ochtendnieuws lees ik in de NRC ook het dagboek dat de illustrator Marit Törnqist een week lang heeft bijgehouden als opmaat naar de prijsuitreiking. Ze schrijft dat ze gespannen is om de hele avond naast een minister, Eppo Bruins, te moeten zitten van zo’n afschuwelijk kabinet. Dan blijkt dat ze met hem een geanimeerd gesprek heeft over wetenschap en kunst, naar aanleiding van een expeditie waaraan zij gaat deelnemen naar de Zuidpool.
Dan improviseert ze op het einde in haar dankwoord: En ik wil er ook iets aan toevoegen. Zelfs voor een minister kan er een moment komen dat je zegt: tot hier en niet verder, ik stap op. En dat geldt ook voor u.
Zoiets moet het worden met de democraten en de republikeinen: gedwongen tafelgenoten zijn, je toch positief laten verassen door die ander, samen op pad gaan, de ander aanspreken op het geweten, al is het met een president die nooit gezegd heeft dat hij een president wil zijn voor elke Amerikaan; voor iedereen. Hoe die je dat overigens? … Iedereen is every body: elk lichaam.
