dinsdag 1 december 2009

Bedfort & Pärt

Uit de bak met afgeschreven cd's in de bieb kocht ik wel 10 cd'tjes, waaronder twee van Arvo Pärt, Triodon, uitgevoerd door Polyphony in 2003 en Miserere uitgevoerd door het Hilliard ensemble. De muziek van Pärt brengt je in een andersoortige ruimte, die je wel een Heilige Ruimte zou kunnen noemen. Vaak zijn de gezongen teksten ook uitgesproken christelijk, religieus, maar ditmaal luisterde ik zonder veel aandacht aan die teksten te geven.

Wat doet zijn klankkleur, de muziek zonder de woorden? Wie Spiegel am Spiegel van Pärt kent, die begrijpt wellicht wat ik bedoel: hoe geluid je transformeert naar een diepte in jezelf die groter wordt en meer weerklinkt, als je luistert. Een plek waar je 'iets' van het Heilige ervaart, een groot geheim, een mysterie dat niet bang maakt, maar je wel kan vervullen met iets van ontzag en verwondering.

Afgelopen weekend was ik in het AAMU, het museum voor hedendaagse Aboriginal Kunst in Utrecht, naar een tentoonstelling van de schilder Paddy Bedford, crossing frontiers geheten. Bedford was een markant type en wordt wel de eerste moderne aboriginal kunstenaar genoemd, omdat hij ook experimenteert met vormen en kleur. De kleuren van De Stijl, rood, geel en blauw, wit en zwart, komen naast de traditionele bruintinten bij hem voor.

Maar het apartst vond ik, dat de schilderijen van Bedford naar alle kanten open zijn en ook op de kop of een kwartslag gedraaid, opgehangen hadden kunnen worden. Een thema binnen zijn werk is de af slachting van zijn familieleden de Bedford Down Massacre, in zijn vormtaal eivormig en ergens aanwezig op het doek, en de wijze waarop zij in de droomtijd tezamen met hun totemdieren, de kaketoe, de emoe en de kalkoen nog altijd bestaan en door het landschap heenreizen.

Die schilderijen van Bedford en de muziek van Pärt, die zijn te samen nu voor mij een soort visuele en auditieve ruimte waarin ik zelf wil bestaan, als ik morgen voor enkele dagen naar Berlijn ga. Het is een soort combinatie van pijn en menselijk tekort, die toch door de eigen grenzen heenbreekt en oplost in die Heilige ruimte. Berlijn: die stad met de ex-Muur: ik verwacht dat Bedfort en Pärt goed kunnen dwalen in die plattegrond. Misschien dat ik over mijn belevenissen in Berlijn zal bloggen, maar iets in mij wil ook wel een paar dagen STIL-Zijn.