donderdag 19 mei 2016

Jij zegt het

Ik was toch best wel een beetje heel erg verbaasd dat Connie Palmen met Jij zegt het de Libris Literatuur Prijs heeft gewonnen. Toegegeven, in mijn omgeving was ook iedereen heel enthousiast over dit boek, maar niemand had het oorspronkelijke geschrift gelezen waarop het boek gebaseerd is: Birthday Letters van Ted Hughes.

Alle hartverscheurende scenes over die onmogelijke liefde van Ted Hughes en Sylvia Plath komen rechtstreeks, soms bijna letterlijk, uit dit boek. En dat dan gelardeerd met Connie Palmen's eigen thema's: de zin van het schrijverschap, hoe de werkelijkheid, wellicht ook altijd een literaire werkelijkheid is, dat literatuur de werkelijkheid ordent en een zin geeft en de scheidslijn tussen beide daarom nooit scherp is. Hoe roem en openbare bekendheid infiltreert in het intieme leven.}

Wanneer ze quasi-autobiografisch schrijft, zoals heel sterk in I.M. en in De wetten en De Vriendschap en ook in Lucifer: Ja, dan kan ik wel meegaan in haar thematiek. Omdat ze tenslotte zelf degene is die haar werkelijkheid ordent en tot een literaire werkelijkheid maakt. Daar zit dan haar literaire arbeid en ambacht in.

Maar dat geldt toch niet, als je een boek baseert op een ander literair geschrift? Nee, plagiaat wordt het niet, als je je helemaal verplaatst in de positie van Ted Hughes in die relatie. Alleen deed Ted Hughes dat zélf al in het schrijven van The Birthdayletters! Ik vond Jij zegt het, het meest zwakke boek van Palmen.

Je kunt helemaal meekijken met de constructie van dat boek, als je The Birthday Letters ernaast legt. Hoe Palmen haar eigen bril daarbovenop legt. Want je moet een hart van steen hebben, om niet geraakt te worden door Ted Hughes belevingen. Als je Birthday Letters leest, dan verbleekt Jij zegt het.