Khadija Saya

Khadija Saya

Wat is leven toch een rare bezigheid. Zó ben je er, en zó kan het jouw laatste dag zijn en dat weet je dan niet eens... Ik heb van haar vernomen door een column van Seada Nourhussen in Trouw. Ze heet Khadija Saya, ze is fotografe en zou gaan doorbreken in Venetië, in het Diaspora-paviljoen, met foto's waar ze zelf opstaat in situaties waar ze zich verhoudt met helende krachten. Op haar site lees ik dat ze daar zelf behoefte aan had: bezig zijn met spirituele krachten die genezend zijn. Zij komt uit Gambia en je ziet Gambiaanse rituelen.

Haar fotoreeks heet dan ook: Dwelling; in this space we breath. Ik kijk nu naar een foto uit het boekje van de tentoonstelling, elke kunstenaar twee pagina's, want ze is niet alleen in Pallazo Pisanis Marina. Een foto zonder kleur, en op haar achternek richting haar onderrug zie je een arm die een koehoorn op haar drukt. Ik zie me straks dat paleis ingaan, dat boekje bij de ingang pakken, dat is zo leuk, die mag je meestal allemaal gratis meenemen,en dan dwaal ik langs al die kunst die 'de diaspora' als thema heeft, tot ik in het hoekje kom, waar zij hangt. En dan buig ik maar eens diep.

Want Khadija Saya leeft niet meer. Ze woonde met haar moeder op de twintigste verdieping van die flat in London, de Grenfeltoren, die onlangs helemaal is afgebrand. Een kapotte koelkast ergens in het gebouw was de oorzaak en er was al vaak gewaarschuwd dat deze sociale huurwoningflat niet brandveilig was. Ze is dus in haar flat, die ook haar atelier was, of beter gezegd, ze had geen atelier, ze heeft alles gemaakt vanuit haar woonplek, omgekomen. Verbrand, gestikt en hoe vreemd dat jouw tentoonstelling dan  heet: 'Thuis, onderkomen: in deze ruimte ademen wij"....

En hoe gek ook, dat je bezig bent geweest met genezende rituelen en hoe je op de drempel stond om via het ritueel van de kunstwereld een wereldwijd platform te krijgen en dan ben je ineens van de aardbodem verdwenen en dat er nu niet eens bij blijkt te zijn vermeld, dat ze al overleden is. Haar laatste twitterbericht, waar je ook naar kan doorklikken via haar site is: The same sun that melts the wax, hardens the clay. En ik denk daarbij: het vuur dat je verwarmt, kan je ook verbranden, het leven is grillig, je weet niks van je eigen toekomst.