Harriët Backer. Thermen Berendonck.

Het is altijd leuk om onverwachts iets nieuws te ontdekken. In Zomer van Karl Ove Knausgard,  een boek met allerlei kleine stukjes en dagboekaantekeningen die over de zomer gaan, las ik iets met de titel ‘Backer’. Het bleek over de Noorse schilderes Harriët Backer te gaan, hij vertelt er een ochtend lang de reproductie van een schilderij te hebben bestudeerd dat behoort bij haar bekendste werken: Barnedåp i Tanum Kirke, kinderdoop in de kerk van Tanum. Hij vertelt steeds op en neer te gaan van de blik van de vrouw die binnen zit, naar de twee vrouwen buiten met de baby in de armen.

Dat er een zuigende werking van het perspectief uitgaat,misschien omdat een kind de cultuur in wordt gedragen?,  maar wat hem vooral  raakt is, dat er iets over ‘tijd’ zichtbaar wordt: ‘de tijd wordt een plek, een grot van licht uitgegraven uit het donker’ en zo krijgt de tijd die we wel opmerken, maar nooit zien, een eigen aura. Hij meldt dat Backer nooit langer dan 20 minuten aan een schilderij werkte, alleen als het licht hetzelfde was. Dus ik raak nieuwsgierig en vindt zelfs een filmpje op YouTube, vol met haar schilderijen op muziek, vast gemaakt door een fan die zo lang en veel mogelijk de tijd een vorm wil geven.

Want ook ik ben direct geraakt door haar schilderkunst. Het licht komt steeds van buiten naar binnen en wat ze schildert lijkt zich ook graag buiten de tijd te begeven: vrouwen die lezen, scenes in een kerk,  mensen  die muziek maken of bij lamplicht iets kleins dat door de tijd is stuk gemaakt weer herstellen. Vooral het interieur met een kamer vol boeken raakt mij: een heel hol uit de tijd weggedragen, minutieus geschilderd, met lichtval op elk boek. Ik zou ervoor naar Noorwegen willen reizen om haar schilderijen in het echt te zien.

Het boek Zomer, geïllustreerd met onverwachte kleurige  bloemen-aquarellen van Anselm Kiefer die bij mij alleen bekend was van zware, heftige donkere grote schilderijen die een hele museumwand kunnen beslaan, was mijn boek om zo lang mogelijk de zomer uit te stellen: mij nog even begeven in de warmte en de waarneming die bij dit seizoen hoort. Om de winter door te komen en de warmte nog om mij heen te kunnen voelen, kocht ik al in de lente een superaanbieding van 10 keer naar de nog te openen sauna op tien minuten fietsen bij mij in de buurt: Thermen Berendonck.. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen, dat ik ooit, lang geleden nog een petitie heb mee ondertekend tegen de bouw ervan omdat het natuur verwoestte...

Maar nu het er is, zou ik het ook dom vinden van mezelf om er geen gebruik van te maken en gisteren was ik er voor het eerst. Heerlijk. En helemaal gebouwd in de moghulstijl van Noord India, met beelden van de goden Ganesh en Parvati, ik miste Krishna met zijn fluit. Er is een zoutwaterbad, gebouwd met een allusie naar de oudetrapbaden en daar gewichtloos in drijven in de buitenlucht met de kruinen van bomen, bracht herinneringen terug aan de overblijfselen van het grootse paleis in Orcha. Het wandelen door de galerijen langs de binnentuin deed denken aan de hotels aldaar die ook in de stijl van moghulpaleizen zijn gebouwd. En er is een meditatiesauna met 42 ligstoelen met uitzicht op spiegelend water met avondgloren tijdens het klankschalenritueel. En een panoramasauna waar ik de meerkoetjes en de futen die jou voorbij zwemmen in de zomer, nog steeds bezig zag. En een theeceremonie met op het einde echte Indiase thee, een mengsel van kardemom, kruidnagel, kaneel, sterrenanijs en gember. Dus, ja, nu wekelijks naar de sauna in de sfeer van India, een lekker vooruitzicht!