En de dag ervoor wandelde ik op plekken waar ook sporen waren van de IJssellinie: een tank half begraven in de grond, wallen en schuilplaatsen die onder water gezet konden worden in de Koude Oorlog tijd, voor als de Russen kwamen. Het water dat dan tussen IJssel en het land verderop ontstond, was dan te ondiep om erin te varen met boten en te diep om doorheen te waden. Dat is ook een mooie metafoor voor je eigen verleden dat ontoegankelijk is geworden...
Er is bij mij recent verleden, geleefd leven, wat nooit meer zo terugkomt: mijn tijd in India, in Mahabalipuram. Ik denk er bijna dagelijks aan, waarbij ik hoop dat de leefruimte van uitgespaarde tijd, of eerder tijdloosheid, ook aanwezig blijft in de geesten van Wiki en Sunjay. En er is langer geleden geleefd verleden, die weer levendig werd in die Franciscaanse wandeling van Zaterdag, zoals mijn tijd als redactielid van Franciscaans Leven omdat de wandeling eindigde in de Broederkerk in Deventer. Ooit zat ik er aan de keukentafel met L. die aan het begin stond van haar droom over een leefgemeenschap aldaar, maar nu alleen in het Westen van het land woont . Er was midden in de kerk een podium voor de vieringen en daar was ooit de sprankelende eindviering van een grootse wandeltocht in veel groepen met Franciscus als leidraad, één van de groepen heb ik toen nog begeleidt... Nu is alles terug verbouwd naar de klassieke katholieke kerk met vloerverwarming en al en helemaal voorin weer het altaar met het heiligste der heiligen, het kruis en het tabernakel waar het Lichaam van Christus, door de priester veranderd brood, in bewaard wordt.
Het wil nu ook een stilteplek zijn voor de stad Deventer. Een mooi streven en waarschijnlijk bij de tijd: je doét niks meer in een kerk, de wekelijkse kerkgang zal verdampen, maar je bént er, om op adem te komen. Ik hoorde over het kapucijnenklooster in Meersel-Dreef waar men nu een modern Franciscaans belevingscentrum heeft gebouwd, waar je ook letterlijk dingen kunt voelen, in de oude refter, keuken en pandgang. En er is een soort van Maria-omgang gemaakt waar veel kaarsen branden. Dat zou voor mij nu een leuk dagje uit kunnen zijn, maar niet om er een paar dagen te verblijven en te participeren in het kloosterleven van de weinige kapucijnen aldaar. Dat kan onherroepelijk niet meer.
Ik keek 's avonds naar de film Timecop: reizen in de tijd is er gewoon geworden en er zijn agenten om te voorkomen dat iemand terugreist in de tijd om daar iets in te veranderen en zo de loop van de gebeurtenissen te beïnvloeden. Als de huidige materie samenvalt met de oude, dan verdwijnt het. Dat is waar ik zelf voor moet waken: mijn huidige ik kan wel kijken naar mijn oude ik, maar vanaf een afstandje. In de film verandert Timecop uiteindelijk welbewust iets in zijn verleden: hij zorgt ervoor dat zijn vrouw er niet gedood wordt. Hij komt weer in zijn huidige tijd, het door hem veranderde heden, hoe zal het zijn? ... Ja, het is goed zo.
Soms zou ik willen dat ik exacte omslagmomenten uit mijn verleden met anderen zou kennen, dat ik dan ook terug zou kunnen reizen en het dan zó kon veranderen dat zij in mijn huidige tijd nog aanwezig zouden zijn... Maar dan speel je voor God en je bent maar een mens. Voor nu kan ik alleen maar hopen op de daadkracht en het creërend vermogen van sommigen, dat zij wellicht in mijn heden toch weer verschijnen in al hun glorie; de belofte wie ze kunnen zijn, vervuld.
