zaterdag 28 januari 2017

Herinneringen enzo

Gisteren had ik dan toch nog mijn ijspret op natuurijs. Ik toog naar de Oude Waal, niet wetend of er nog wel geschaatst werd. Ik kan zelf nauwelijks schaatsen, maar herinner me wel, ooit in de oudheid juist daar met een ex over het ijs gezwierd te hebben. In navolging van zijn lievelingsfoto van zijn ouders: als jong stel, ouderwets in elkaar ingehaakt, op het ijs. Ik liet me zo'n beetje dragen in zijn armen.  Je bent jong en je stelt je iets van een toekomst voor samen.

A la zijn ouders? Nou niet dus, want het huwelijk van zijn ouders stond toen net onder spanning. Maar met de bemiddeling van een priester, nou ja bemiddeling... zij wilde weg om heel goede redenen, de priester wees haar op de  Huwelijkse Trouw, en toen blééf ze en maakten Ex en ik een merkwaardige Kerstdag mee, waar zijn moeder onder het garnalen-pellen in de keuken achter gesloten deuren haar moeite uitte en hij zijn vader in de voorkamer bezig hield. Ja, dat was een heel traditioneel huwelijk en ik streed met die oude ex, om daar vooral niet in te geraken: hij kon nauwelijks nog koken en vond het heel gewoon dat zijn moeder als hij thuis kwam zijn schoenen poetste.

Deze herinneringen kwamen terug, terwijl ik over het ijs heen schuifelde en onderwijl genoot van de grote zwermen ganzen boven me, een hardrij-wedstrijd die gehouden werd, kinderen met stoeltjes en de schaatsen omgebonden, een opa die zijn kleindochter aanmoedigde. Het ijs was al zo zacht, dat als je stilstond het aan de zolen plakte. Na een poosje maakte ik met mijn schoenen ook schaatsbewegingen en durfde die aardige plas water helemaal over te steken.

Ouder herinneringen, uit de tijd dat je echt jong was Zou je dat in die tijd toch allemaal intenser ervaren dan later, als er al meer eelt op de ziel is gekomen? Ik zag gisteren twee films van Richard Linklater: Before Sunset en Before Sunrise. Linklater kende ik door de film die vorig jaar uitkwam: Boyhood. Je volgt dezelfde acteur van kind naar volwassenheid. Het duurde dus even zoveel jaren dat de film gemaakt werd.

Deze twee filmen bewerkten hetzelfde: je ziet de hoofdpersonen écht ouder geworden. In de eerste film komen een jongen en meisje elkaar tegen in de trein en beleven een avond en nacht in het zomerse Wenen. In de tweede film zijn ze negen jaar ouder en treffen ze elkaar weer in de Engelse boekhandel aan de Seine,  Shakespeare & Company, want hij is schrijver geworden en het boek gaat over die ene avond en nacht samen, en zij leest erover en komt hem opzoeken bij de boekpresentatie.

Ik kwam door de film in een andere, nog oudere, oudheid. Ik kwam  een paar jaar achter elkaar ook in die boekhandel, met een andere Ex: In Parijs beleefde ik mijn allereerste hotelnachten met een geliefde. Heel Parijs bleek in staking, van de metro tot de musea,  dus hij en ik kwamen nauwelijks uit dat hotel, maar we vonden dat niet erg. De boekhandel in de film, precies zoals in mijn herinnering, riep deze periode op. Opnieuw: de intensiteit van de jeugd die ervaringen wellicht dieper in je groeft dan later...

En hoe zit het dan met je jeugd, daarvoor, je kindertijd?... Nu Moeder en Vader beide weg zijn, komen ook uit deze tijd sterker herinneringen naar boven, dan ooit. Alsof je ineens je bewust wordt, dat deze twee mensen waaruit je bent voortgekomen, in zo'n grote mate je leven hebben mee gevormd.

Je brein doet zo onverwachte dingen met je. Jelle Brandt Corstius, die met de urn as van zijn vader, Hugo, over de Alpen heeft gefietst zei iets van: Mensen vragen hoe het met de rouw gaat. Alsof ik elke avond voor mijn tentje zit te grienen. Zo is het niet, het is af en toe een steek van verdriet. Dat herken ik. Het onverwachte van dit verloop. zorgt ervoor dat ik niet zeker weet, of het nu verstandig is om naar India, Varanasi, af te reizen. Ik googel en het kan nog steeds. Maar iets in me houdt me tegen om op de boekingsknop te drukken. Daarvoor in de plaats schreef ik dit blogje.