zondag 29 januari 2017

Verhalen: Be-Longing

Vader (en ook Moeder) zou zich in zijn graf omdraaien, als hij dit had gezien. Ik ben hier in een ander wijkcentrum en daar oefent een Molukse groep. De oudsten zijn van mijn leeftijd, maar de meesten zijn veel  jonger en er lopen kinderen bij. Ze hadden een beamer nodig, dit is de generale repetitie van hun voorstelling. Ik zie Molukse vlaggen  en spandoeken, ik zie zwarte kleding en namaakgeweren.Op het scherm zie ik oude zwart-wit foto's van demonstraties. Ik hoor strijdkreten: we want RMS!

Dit gaat over de wens van een  onafhankelijke Ambonese staat. In de jaren tachtig van de vorige eeuw hebben Ambonezen hiervoor twee treinkapingen gedaan in Nederland en kinderen, vrouwen en mannen van de Indonesische ambassade gegijzeld. Moeder heeft als psychotherapeut die slachtoffers hiervan nog geholpen, zoals 'de man op het balkon', die elke dag op het Journaal te zien was. Ze was zowat de eerste in Nederland die wees over het gevolg van geweld en dreiging van slachtoffers, de gegijzelden. Dat mensen nazorg nodig hebben. Zo vredig was het nog in Nederland: men was geneigd tegen kinderen te zeggen: je hebt eng gedroomd.

Vader hield zich bezig met bemiddeling tussen Indonesië, Nederland en Ambon. Volgens hem leefden deze onafhankelijkheidsgevoelens helemaal niet op Ambon zelf. Lachend zei hij dat RMS - voor de Molukkers - een vrije republiek; de Molukse Republiek,  - in Ambon zelf de afkorting was van Rumah Makan, een eethuisje. Indertijd mochten jonge Ambonezen in Nederland op kosten van de staat naar Ambon reizen. Zij kwamen terug met dezelfde soort bevindingen. Het ideaal leefde niet zelf in Ambon. Het geheel verdween naar de achtergrond.

Nu zijn we dus veertig jaar verder ofzo en de achtergrond blijkt hier dus een ondergrondse stroom die gewoon door is gegaan. En door zál gaan: kleuters met zwarte kleding en zwarte petjes, dansen hier nu ook al mee... Wat moet ik hiervan denken? Boven zijn twee islamitische scholen bezig en uit een praatje met een jongetje vooraf, weet ik dat hij nu Soera 93 uit zijn hoofd aan het leren is, in het Arabisch. Hij vindt deze school leuker dan de doordeweekse...

Ik zag in een natuurdocumentaire van David Attenborough over The Great Barrier Reef, dat er nu wetenschappelijke theorieën zijn van het ontstaan ervan, die kloppen met wat al 15.000 jaar geleden  verteld werd door de Aboriginals. Je zag een aantal mannen dansen op het strand: daar wordt dat oude verhaal over de ontstaansgeschiedenis nog altijd verder verteld.

Sommige verhalen verder vertellen van generatie op generatie: dat heeft iets moois, iets oers, het zet individuen in een lange keten van mensen en een gemeenschap waar je bij thuishoort. Het geeft wortels en een gevoel van Belonging. Mooi, denk ik nu: daar zit ook het woord Longing in: verlangen.

Maar hoe moet dat verder in deze Nederlandse samenleving, waar elk gevoel van traditie lijkt te zijn verdwenen en waar het adagio is: Ieder heeft zijn eigen verhaal! Leve het IK. En ondertussen worden er in het hart van de samenleving zoveel andere verhalen  geweven en verteld. Wat weven wij als vangnet en Be-Longing?....