Ik kan er niks aan doen, maar ik ben vóór de acties van de bezorgde jongeren, die ‘klimaataktivisten’ worden genoemd. De zonnebloemen van Vincent van Gogh, de hooibergen van Claude Monet; ontstaan met een grote passie voor de natuur. Ooit werkte de schilder eraan en dacht tijdens het werk niet, dat deze achter glas, ingekaderd, zouden gaan hangen in musea. Zolang het aardappelpuree is, of soep uit een blik en de enige schade de vervanging, eventueel, van het glas is. Hoe moet je een link maken, tussen het esthetisch genietend museumpubliek (ja, dat ben ik óók zélf, ten zeerste) en de staat van de wereld? Er moeten acties komen die de onzichtbare wanden tussen het ene en het andere doorbreken. Dit gaat ook mij aan, al wil ik liever rustig genieten van het aanbod in een museum. Dát dit het wereldwijde nieuws haalt, zegt genoeg. Zolang er niks werkelijk vernield wordt, vind ik het oké, laat het maar op grote schaal gebeuren.
En verder wil ik hier een ode brengen aan Diana Blok. Ik was in het Fotomuseum in Den Haag, waar er een tentoonstelling is van fotografen, die hun eigen ouders portretteren. Dat levert een grote variëteit op. De ene maakt met de ouders een dolkomische, theatrale fotosessie, bij de ander spat de beklemming ervan af. Iemand maakte in de loop van vele jaren een snapshot voor de garage, elke keer als deze op bezoek was geweest in het ouderlijk huis. Enzovoort. Deze foto ving meteen mijn blik. De zorgvuldige compositie, haar hand op de zijne, die witte haarstreng langs zijn nek…Hij was een Joodse diplomaat in Zuid-Amerika, zij een katholieke Argentijnse. En hun dochter bleek Diana Blok, geboren en getogen in Montevideo, Uruguay.
Diana Blok! Die naam katapulteerde mij ver terug in de tijd, meer dan 35 jaar, naar een fotoboek dat ik jarenlang heel vaak bekeek. Naakte vrouwenlichamen. Het riep verlangen op, dat ik lang niet kon benoemen, de sfeer op de foto’s trokken mij naar ‘ergens’, waar ik ook wel wilde zijn.
Ik zocht het boekje op in mijn boekenkast. De foto’s stelden niet teleur, ze hebben de tand des tijds doorstaan. Nu pas zie ik dat het als motto, regels uit de Tao Te Ching bevat:
Ook lees ik op haar website, dat het maken van een foto als een ritueel is. Zorgvuldig opgebouwd, waar de deelnemers, degenen die op de foto komen en zij iets maken dat blijft. Of, in mijn geval, jaren later ook werkelijk werd:
En dan is er nog de foto die mij ook altijd mateloos intrigeerde, juist door de witte draad die geweven werd, en die tot mijn verrassing jaren later ook weer verscheen op de voorkant van de gedichtenbundel van Elly de Waard ; Een Wildernis van Verbindingen, waarmee ze eindelijk door brak als dichter.
Het is dit soort continuïteit die ik de ‘klimaatactivisten’ gun, in een wildernis van verbindingen… Dat hun acties op het netvlies blijven branden en invloed krijgen in ons dagelijks handelen. De intensiteit ervaren dat we elk een lichaam zijn, maar dat draden ons verbinden op deze fragiele planeet Aarde. Vastgeklonken aan elkaar, op zoek naar een zicht en praktijk dat we kunnen voort blijven bestaan.
