Leuk om later nog eens terug te zien: het filmpje van 18 minuten dat regisseur Martin Scorsese maakte als clip van BAD, van Michael Jackson. Het is gefilmd in een metrostation waar ik dagelijks doorheen kom, hier in Brooklyn. Alleen is alles er schoongemaakt. Want de metro hier ademt over het algemeen een sjofele, viezige sfeer. Ook letterlijk: op sommige plekken is het er heel warm. Boven op straat zien je regelmatig grote kokers, waar de stoom van onder uit wordt weggeblazen, en ruikt het ineens even metro-achtig. Er schijnen in Brooklyn ook een aantal nephuizen te zijn, herkenbaar aan zwart geblindeerde ramen: dat zijn grote ventilatiekanalen van de metro.
In andere steden is de metro vaak groot en mooi, ook met kunst, grote reclameborden, enzovoort. Daar is hier helemaal geen ruimte voor. Het zijn functionele gangenstelsels en voor mij nog steeds ook als een doolhof. Soms moet je afdalen naar een station, die helemaal uitlopen, weer omhoog, nog eens links en dan weer afbuigen, om vervolgens weer af te dalen voor je connectie. Of de reis in de metro duurt véél langer, dan wanneer je het gewandeld had: dan was het ongeveer één rechte lijn geweest. Maar nu is het vol bochten en zwenkingen die bovengronds niet voorkomen, alsof je in een kermisattractie zit.
Ook blijken er lokale ‘treinen’ te zijn en een soort ‘ intercity’s’, in Nederlands jargon. Ik wilde ergens uitstappen, bleek deze die ene keer daar niet te stoppen. Of men verandert de dienstregeling instant en rijdt een trein een uurtje niet. In feite zou je met een mobiele telefoon moeten reizen, om steeds de snelste verbinding bij de hand te hebben. Veel New Yorkers zie ik ook met de dienstregeling op hun schermpje. Op sommige stations is het op schermen te lezen, maar voor mij blijft het adacadabra. Er zijn héél veel verschillende soorten lijnen, en sommige rijden wel of niet in het weekend of 24 uur. En de haltes heetten meestal naar de straat erboven, een nummer dus, en ik ken de plattegrond niet goed genoeg om dan ter plekke te weten, waar ik dan uitkom. De metro is wel goedkoop: de duurste optie is, om twee uur lang te reizen met een los kaartje van 3 dollar. Niemand die dat overigens controleert, want er is geen uitcheck. De metro’s in Parijs en Londen zijn veel overzichtelijker. Hier kun je met gemak voorstellen dat er ondergronds mensen kunnen wonen. Ik zag een keer een oudere man op een stukje perron lopen, dat schijnbaar naar een muur ging, doodlopend was. Maar wie weet…had zijn weg wel een doel.
