Gisteren lazen we Fioretti, 'bloempje' dus, 29, verhaaltjes uit de veertiende eeuw waar Franciscus van Assisi en iedereen in zijn omgeving de hoofdrol in spelen. Dit keer ging het over broeder Rufinus, die door de duivel ingefluisterd krijgt dat zijn leven nutteloos en zinloos is, dat hij verdoemd is, en Franciscus en zijn vader ook. Hij schaamt zich hiervoor, gaat Franciscus ontwijken, maar broeder Masseus doorziet het en gaat bemiddelen. Franciscus geeft broeder Rufinus uiteindelijk de raad om tegen de duivel te zeggen: 'Als je je bek opent, dan kak ik erin! Als degene die je voor je hebt dan wegvlucht, dan weet je dat het de duivel is, zegt Franciscus. De duivel verschijnt namelijk in een juist zeer geliefde gestalte, en dat was voor de broeders natuurlijk, Christus zelf.
Ik vroeg aan iedereen om in de vier bladzijden dat het verhaaltje beslaat, op zoek te gaan naar ongeveer vijf woorden die je als Des Duivels ervaart en naar even zo veel woorden 'Van God'. Voor mij was het opmerkelijk hoe in zo'n kort verhaaltje Rufinus de gang maakt van diep in de goot naar het omgekeerde; vol ruimte in zijn hart, 'heilig'. Typisch Franciscaans hierin is, dat je daar andere mensen voor nodig hebt: je doet het nooit alleen. Zo'n palet aan gevoelens en belevingen weer, in de woorden die gedeeld werden!
Des duivels: gekweld en misleid, somber en verdrietig, verdoemd zijn, alles voor niets, nutteloos, schaamte, verdriet vergroten, van binnenuit kwellen, van buiten af valse verschijningen, luister niet naar..., geest zo vertroebeld, verliezen, misleid, nukkig, wegvluchten, het hart voor het goede verstenen, verleiding, niet geloven, wat voor zin heeft het?, verontwaardigd, beet genomen, bedroefd maken.
Van God: ingeving, onthuld , vervuld van goddelijke wijsheid, engel van God, de ogen ge opend, ontvangen, op weg naar..., haarfijn, mild maken, berouw, hartverscheurend wenen, hart van vlees, knielen, erkenning, vertroost & gesterkt, houding ten goede veranderd, keer terug, profijt & vertroosting, onder tranen bidden, schuld bekennen, vriendelijke woorden, devoot, met goddelijke liefde verwarmen, luisteren naar, vreugde en geestverheffing, intense vervoering, gesterkt in genade, ander mens geworden, mediteren.
Zo. Een aardige lijst waarlangs je jezelf kunt zetten: waar ergens ben ik vandaag? Dichter bij het duivelse, of dichter bij God? Zeg dan maar tegen jezelf: Open je bek , dan kak ik erin! Als er iets in jezelf dan wegvlucht en ineen krimpt, dan is het des duivels. Want de duivel is bang voor het echte. Wat waarachtig is, blijft met open ogen fier je zelf aankijken en zegt: O, ja?!