In de eerste brief van Clara van Assisi aan Agnes stelt Clara zichzelf voor als 'de onnuttige dienares van de vrouwen die in het klooster van San Damiono een besloten leven leiden'. Dat is toch wat om je zowel 'onnuttig' te noemen, als 'dienares' en dat alles ook nog eens in een besloten leven. Het kloostertje van San Damiano is klein. Ze moeten zowat tegen elkaar aan gelegen hebben bij het slapen en schouder aan schouder gezeten hebben bij het samen eten. Dan moet je elkaar ten diepste kunnen vertrouwen en je veilig voelen bij elkaar.Het kon nog erger: niet een incluse maar een recluse op zijn Latijns en dat betekende dat je ingemetseld werd. Nauwelijks kunnen liggen en staan en dan een gat in de muur waar je eten door geschoven wordt. Wat behelst mensen om dit te willen? Dan moet je van binnen een heel groot innerlijk licht hebben dat zo erg brandt en alles verlicht, dat je het wellicht wilt beschermen voor de onrust en de toestanden van de buitenwereld. Je sluit jezelf in om niet meegezogen te worden.
Tja. Ik snap natuurlijk wel iets van dat 'besloten leven', anders had ik me niet verbonden kunnen voelen met de Clarissen. De kluis in je, de plek die je gaaf en ongeschonden door de tijd wilt dragen, dat wat je een ieder gunt, vandaar ook die 'zendingsdrang' die zich vermomd heeft in het aanbod van meditatie en altijd de mogelijkheid om hun getijdengebed mee te kunnen maken. Hun gastvrij aanbod te kunnen overnachten, sabbatgast te zijn voor langere tijd, de mogeljkheid tot gesprekken met een van hen.
Wat heb je dan te beschermen? De wereld is tegelijk ook een prachtige plek vol verrassingen, mooie dingen, geneugten, gezelligheid... vaak vraag ik me af of ik daar niet 'te weinig' van 'heb' in mijn leventje: gewóne dingen... en misschien is dat wel zo. Toch kun je er niet omheen dat het al van oudsher zo is, in alle religieuze tradities: mensen trekken zich terug uit de 'gewone' wereld om iets anders, levenwekkends te ontdekken wat kennelijk niet zomaar te zien is in die 'gewone' wereld.
Die wereld, daar schijnt niet altijd het juiste licht op, die wereld is vaak schel met een valse schijn, die wereld heeft zwarte vlekken. Zwarte vlekken? Hoe dan, hoe zo? Het zijn vlekken, zoals in het heelal er zwarte gaten zijn: ze zuigen energie uit je weg, ze willen dat alles wie je bent en wat je hoopt niet bestaat. Er zijn nu eenmaal mensen die zo zijn, als zwarte vlekken, en het meest tragische en pijnlijke is, als je ze tegelijkertijd ziet verlangen naar verbondenheid.
Een beetje meer een onnutige dienares durven zijn zoals Clara, die zichzelf in de brief dus niet voorstelt als Abdis van Het Klooster dat al een Faam had, je aandacht geven aan het licht dat in de beslotenheid schijnt, licht dat niks vraagt, niks eist, geen oordeel heeft en alleen maar Liefde is, dat helpt om de zwarte vlek in je te laten verdwijnen. Dan leef je niet zomaar, maar Leef je, leeft het in je, het thema van de novembermaand, die de Maand van de Spiritualiteit is: Leef!
