maandag 28 september 2015

Zelf-transportatie

Ik zat een groot deel van het weekend op mijn campingstoeltje in het plantsoen. De lage begin-herfst-zon bereikt mijn tuintje niet meer, vandaar. Dus op zaterdagochtend transporteerde ik mezelf met een dienblad met het ontbijt en de krant tot achter de struiken, vlak achter mijn achterpad, het gras was nog nat van de dauw. En zondag werd een leesdag, een rare leesdag, want ik bleef lezen terwijl ik het eigenlijk een vervelend boek vond.

Het was Bonita Avenue van Petre Buwalda, zó succesvol, het wordt een droomdebuut genoemd, zo goed dat hij al Zomergast is geweest, waarvan hij zelf zei dat het eigenlijk te vroeg was: hij moest zijn eigen belofte nog waar maken. Het leek me vanaf de kaft een chaotische en drukke man, maar als Zomergast bracht hij dingen in die wel de moeite waard waren. Ik was ooit al eerder begonnen in zijn boek, en had het toen weer weggelegd, maar ditmaal besloot ik om door te zetten.

Ik was dus teleurgesteld. De stijl van het boek heeft vaart, het is goed en heel vlot geschreven, maar de inhoud?... Ik vond het deprimerend en het deed me denken aan Het Diner van Herman Koch: ook zo uiterst akelig deprimerend. In beide boeken vallen families uit elkaar in een herkenbaar Nederlands, deels politiek landschap. Ditmaal rondom Enschede vlak na de vuurwerkramp. Er valt een bom binnen bij Siem Segerius omdat hij ontdekt dat zijn stiefdochter een porno-site heeft, waarop hij dus zelf als klant heeft gezeten.

Het is allemaal zo?... zonder enige reflectie. Alle personen volgen alleen maar hun impulsen en varen op de oppervlakten en de woeste baren van hun emoties, regelrecht naar de ondergang, zo bleek. Is dat nu alles?... Daarna las ik het Boekenweekgeschenk van 2015 van Dimitri Verhulst, De zomer hou je ook niet tegen. Ook daar een wat oudere man, die een zwaar geestelijk 'gehandicapte' jongen (dat mag je niet meer zo zeggen, weet ik sinds kort)  ter ere van zijn 16-jarige verjaardag naar zuid Frankrijk rijdt en daar op een berg bij Avignon, aan hem de liefdesgeschiedenis met zijn moeder vertelt. Ook hier: mooie stijl, maar zo'n dun verhaaltje...

Gelukkig herlas ik ook Taal zonder mij van Kristien Hemmerechts, haar weduwenboek na de onverwachte dood van de dichter Herman de Coninck. Mooi en gelaagd. En ik danste in het klooster mijn lievelingsdans Amor Dei. O! Die begint dat je als een kraanvogel je vleugels uitspreidt en je zo boven je hoofd de handen vindt van de anderen in de kring. Je stapt naar achteren, je keert naar binnen, je neemt je hart mee, op de dansrichting dans je dan je ene hand achterna, richting de toekomst, dan kijk je achterom, je neemt met de andere hand je verleden mee, dan cirkel je om jezelf heen en je deelt met beide handen uit naar de wereld, je reikt... om vervolgens weer die kraanvogel te worden.

Dit noem ik gelaagdheid. Hier gebeurt iets anders dan alleen maar je impulsen en emoties volgen. 'Dat is allemaal wel een beetje soft en zweverig', zullen veel mensen zeggen. Ja, het blijft een keuze,waarnaar je jezelf transporteert. Naar de zon, naar het internet, naar een klooster. Op elke plek vind je jezelf en anderen op een eigen  wijze terug en vind je jezelf ook weer uit.  En vannacht straalde, vlak voor de volledige maansverduistering, dit jaars grootste volle maan.