zondag 3 januari 2021

Hans van Mierlo. Erich Fromm

Ik begin me wel steeds meer af te vragen hoe machtig die algoritmes van het internet zijn...want het heeft wel bijna iets engs. Als je precies dat krijgt voorgeschoteld dat zeer welkom en passend is bij je eigen gedachtenstromen. Hoezeer is werkelijk alles en alles van wat je op een computer doet, met elkaar verbonden? Zou de computer dan ook je eigen teksten kunnen lezen?

Want ineens kreeg ik interviews van Ischa Meijer op YouTube. Oké, ik had mezelf teruggelezen in dit blog over een dvd-box met alle interviews van hem, is dat het dan? Toen dacht ik: als ik in mijn nieuwbouwhuis was, dan zou ik er nu wel enigen weer willen terug zien, maar dat kan nu dus niet. En toen kwam het interview dat ik indertijd als eerste had gezien en ook nu weer graag wilde terugkijken: die met Hans van Mierlo: de twee grote liefdes van Connie Palmen. 

De vooruitziende blik van van Mierlo is verbazingwekkend. Hij schetst en verklaart de groei en het ontstaan van D66. Dat het de eerste partij was die geen groep achter zich had, maar de individuele burger aansprak en zo ook het milieu al als eerste op de agenda zette, omdat  ze vanuit zichzelf, zonder ideologie of een geloof rondkeken en zagen wat ze voor de samenleving en de wereld als geheel van belang achtten. Hij noemt het een uitdaging voor de toekomst om, om te gaan met individualisme en hoe samenhang tussen burgers blijven creëren? Alles kan zomaar afbrokkelen... Het was meer dan 25 jaar geleden en wij zitten hier nu midden in.

En toen verscheen Eric Fromm in de computer: Eric Fromm on happy normal people en ik realiseerde mij, dat het vroeger dus gewoon was dat je van alles las en je door iemand 'betoverd' raakt, zonder dat je wist hoe die ander eruit zag, je vroeg het je niet eens af. Ik heb een hele serie boeken gelezen, uitgegeven in een zwarte kaft met daarop voorop een gekleurde cirkel. Nu zie ik hem voor het eerst en gelukkig, ik vind hem meteen sympathiek. Het is een filmpje uit 1977 en ziehier een diagnose van de huidige staat van zijn, over de leegheid van de samenleving. En hier is dus een wetenschapper aan het woord, tegenwoordig hoor je dit soort dingen alleen uit een spirituele hoek: 

Dat we gekneed worden om te denken dat geld en status gelukkig maakt, hoe economie alles drijft en we niet toekomen aan de vraag wat écht gelukkig maakt...We moeten allemaal een masker opzetten en doen alsof we gelukkig zijn en succesvol, maar we zijn het eigenlijk niet zegt hij:De samenleving verkeert in een malaise.

 

Het was 1977 en er bestond geen wereldwijde pandemie.... Maar ik hoor hoe we worden voortgedreven en aangesproken in deze pandemie: dat we weer gelukkig worden als de economie het gaat redden. Koste wat kost. De economie lijkt de enige danspartner te zijn die het leven na Corona weer feestelijk kan maken... 'Zeg me dat het niet zo is'... zo gaat een liedje.