dinsdag 11 september 2012

Bonaventura

Vanavond begint de Franciscaanse leesgroep weer. We nemen afscheid van de Fioretti, de bloempjes, alwaar dit blog ook naar vernoemd is, en we gaan de Kleine Levensbeschrijving lezen, geschreven door Bonaventura in 1261, ongeveer 35 jaar na het overlijden van Franciscus zelf. Bonavantura is zelf ingetreden bij de Franciscanen toen hij 26 jaar was, een echte geleerde en bereisd.   De orde was indertijd uitgegroeid naar 30.000 broeders, verspreid over heel Europa.  Bonaventura is heilig verklaard door de katholieke kerk in de 15e eeuw en ook nog eens tot een van de kerkvaders benoemd.

Tja, en dan ga je zijn levensbeschrijving lezen en ik weet niet of ik nu wel overweg kan met deze keuze. Die onstond toen ter plekke in de groep, zoals dat weleens gaat: de ene oppert dit en de andere dat... en Bonaventura kende ik nog niet en ik zei daarom , ja. Maar nu weet ik  meer en nu zou ik misschien geen 'ja' meer zeggen.

Want Bonaventura stopt Franciscus in zíjn jasje en zijn visie. Hij dacht namelijk dat de eindtijd gekomen was en dat Franscicus de laatste wegbereider was, alvorens God weer op aarde zou komen en er een laatste oordeel zou komen, waar de goeden naar de hemel gaan en de slechten naar de hel. Franciscus is voor B. dus een soort Christus, die in de christelijke traditie ook als redder gezien wordt en het heil, ofwel geluk, brengt aan die in hem geloven.

En ik geloof daar allemaal niks van...En het is ook onzin gebleken, want we leven nog steeds. Franciscus is voor mij inspirerend, juist omdat in de eerdere verhalen van hem, zaals bij Thomas van Celano of De Drie Gezellen, je een mens tegenkomt van vlees en bloed, met zijn eigen felheid, grilligheden en menselijk falen. Ook in de Fioretti, uit een weer veel latere tijd, de 14e eeuw, zie je dat Franciscus in het hoofd en het hart van het volk, een kleurrijk, uitzonderlijk en opvallend mens was. Niet de nieuwe Uitverkorene door God, niet een nieuwe Wegbereider... Wel een mens die gedreven werd door en gevoed werd door een grote Levende Werkelijkheid: een Geheim.

Ach, zo gaat dat dus. Die 30.000 broeders en de kerk wilden Zekerheid en Helderheid en zo werd aan Bonaventura gevraagd om de ultieme, enige, echte levensbeschrijving te schrijven. Maar niks is altijd uniek, ultiem en echt. Er zijn alleen maar de bewegingen van het hart en een levenstroom waar je in kan gaan staan. Wie meestroomt is bereid om telkens weer los te laten. Dan is Bonaventura een soort boomstam of houtsblok waar je je even aan kan vasthouden en waar je even op kan klauteren, om tegelijk te zien hoe relatief  alles is. Zo zal ik dat vanavond te berde brengen.