Als je geen film kunt kijken dan ben je dus afhankelijk van boeken, en bij de broeders is dat dan vooral Het Boek, de Bijbel, om je eigen emoties en belevingen en ervaringen te relateren aan anderen. Om jezelf op een andere wijze te leren kennen, om te begrijpen dat je niet alleen bent in wat je doormaakt, om jezelf dus tot een deel te kunnen maken van het Mensdom in het algemeen. Logisch dat zo'n boek De Bijbel, een bibliotheek van zoveel verschillende boeken en verhalen, dan een ijkpunt kan worden in je leven. Mensen hebben het nodig om zich te kunnen spiegelen aan de verhalen van anderen en voor het ontstaan van de filmkunst en de bellettrie, was dit vooral dat ene boek: de Bijbel, vertelt vanaf de kansel in de kerk, omdat ook niet iedereen kon lezen.
Maar nu! Er komen talloze spiegels naar ons toe, sommigen fungeren als lachspiegels, anderen bieden vervormingen aan van de werkeljkheid, waardoor je op zoek kunt gaan naar dat wat voor jou van waarde is, wat past en hoort bij jou, waar je via beelden en woorden iets van jezelf kunt terugvinden.
The Bourne Trilogy, drie films dus, is razend populair. Je zou het kunnen scharen onder actiefilm, maar dat is het niet. Ja, er is heel veel actie: achtervolgingen, schietpartijen, er vallen doden, maar ik denk dat het de zoektocht is van Jason Bourne, die je in de greep houdt. Het lijkt alsof alle actie, die zo duizelingwekkend is, dat je soms helemaal niet kunt reconstrueren wat er precies passeert, er is om je zonder woorden in een levensstroom te zetten. Jason Bourne is een soort ultieme James Bond, getraind tot een moordmachine, in één oogopslag weet hij wat te doen. Zo rent hij over de daken van huizen in Tanger, Marokko, springt over, door keukens, smalle gangetjes, slaapkamers, deuren en ruiten om een meisje te redden. De muziekscore bestaat uit bonzend drummen en trommen, die resoneren met je eigen hartslag.
De film geeft mij dus energie. Ik word er opgewekt van. De film heeft een Zen-achtige kwaliteit, waarmee ik bedoel dat vorm en inhoud op een vreemde wijze samenvallen. Als een soort Koan-raadsel: Wat is het geluid van één klappende hand? De zenmeester geeft je een duw in de rug zodat je omvalt en ineens weet je het antwoord. Dat antwoord is niet communiceerbaar.
Wie is Jason Bourne, gaat hij dood op het einde van de film? Hij drijft in de donkere Hudson, waar hij zich in heeft laten vallen vanaf een wolkenkrabber...hij drijft en voor de wereld, die ondertussen weet dat hij David Webb is, is hij onvindbaar. Maar de kijker ziet hem plotsklaps in de diepte van het nachtelijke water bewegen en wegzwemmen. Einde film: het is als het graf van Jezus: de steen is weggerold; verrijzenis.
