maandag 13 mei 2013

Harz

Het zijn plekken op aarde die een heel speciale plaats behouden: daar waar iets van een innerlijk landschap en de omgeving en de gesteldheid van die plek samenvallen. Venetiƫ is voor mij zo'n plek: alsof ik in mijn eigen brein rondloop. Bij de Grand Canyon (om maar eens wat te noemen) kon ik niet lang zijn: die scheur in de aarde die tegelijk zo onbevattelijk groot en diep was en zo hartverscheurend mooi. De afgelopen week was ik in de Harz. Een nieuwe plek waar de bewegingen van mijn hart zich weerspiegelden in waar ik was.

De Harz is een middelgebergte, zo ongeveer in het midden van Duitsland, maar dan een beetje Noordwaarts. Er zijn geen toppen met eeuwige srneeuw, er waren donkergroene sparrebomen, en de lente vierde er haar hoogtepunt: de lichtgroene waas van de beukenbomen en berkenbomen, de witte appelbloesem in de boomgaarden op de heuvels van de hoogvlakte, de roze kersenbloesem bij de bijna popperige vakwerkhuizen in een klein dorpje, de tere bloemetjes van perenbloesem.

Ooit liep het Ijzeren Gordijn door de Harz. Aan de ene kant de West Duitsers en aan de andere kant de Ossies. In de plaatsen aan die kant zag je de grote betonnen flatgebouwen aan de rand van de dorpen, de eenheidsworst met die onderhuidse boodschap die er wel bij hoorde en dus waar werd: iedereen heeft het recht om in een redelijke ruimte te wonen. Maar word je gelukkig als iets je wordt opgelegd en er geen vrije keuze meer is?

Ik zat in een ijzeren kooi van een treintje dat diep de berg doorboorde: zo gingen de bergarbeiders 16 uur per dag ondergronds om het erts uit de berg te halen, ouder dan 35 jaar werden ze vaak niet. Beklemming en angst dat het werkelijk zo is, dat mensen zo eeuwenlang een leven leefden. Hoe hou je de wereld bewoonbaar als je je in die omstandigheden bevindt? Kruipend, hakkend, zoveel in het donker?

Ik wandelde langs een stromend riviertje, door een kloof, tien kilometer lang, de lichtheid en vrolijkheid van dat water dat stroomt, dat lentegroen, ja het was LENTE! Ik at sappige, kruidige Harzworstjes met sauerkraut en aardappeltjes met uien en spek, volvette natte chocoladetaart met een marsepeinsmaak, spoelde de 'Spargeln' weg met halve liters bier.

Ach, de Harz in een klein campertje: de vrijheid om te gaan waarheen je wilt en tegelijk die kleine ruimte die ineens je leefplek is: werelden van contrasten. Een reisje om nooit te vergeten, die Harz die dicht bij het Herz ligt.