zondag 1 december 2019

Blankets. Daytripper

De ontdekkingstocht binnen de graphic novels is een waar genoegen. Het tweede bestelde boek was Blankets van Craig Thompson. Ik haalde het best zware pakje, voor een boek, bij de buurvrouw op, best raar dat zo’n pakketje dan de aanleiding is om even echt met haar te praten sinds de dood van haar vrouw, want ze vroeg mij even binnen....

Thuis haalde ik het uit de doos, het ruikt naar een nieuw boek en de pagina’s zijn dik en wit met ruime zwart-wit tekeningen. Het is sterk autobiografisch: hij en zijn broertje groeien op in een streng christelijk gezin in een dorp in Wisconsin in een klein huis waar hij lang het bed deelt met zijn broertje, onder een deken. Je maakt mee hoe hij voor het eerst verliefd wordt op een meisje, bij haar mag logeren in een huishouden met twee geadopteerde mongooltjes en ouders die op het punt staan om te scheiden. Afscheid nemen van je kindertijd en  je ontworstelen uit godsdienst die beknelt, zien dat tekenen en schrijven je ware roeping is.

Het speelt zich veel af in landschappen in de sneeuw, hij tekent sierlijk en speels, buiten de kaders van hoekige omlijningen en op de een of andere wijze valt de vorm van het boek precies samen met de inhoud en nee, het komt niet binnen als je je voornamelijk op de tekst focust, zoals ik dat aanvankelijk deed omdat je dat automatisch gewend bent bij lezen. Rondhangen op bladzijden, soms kijken naar de expressie van de gezichten... En als het boek uit is blijft de wereld van het beeld sterk hangen en heeft het, ergens weer zomaar openslaan het effect dat de emoties van de personages meteen er weer is.

Een heel andere leeservaring gaf Daytripper van de tweelingbroers Fabian Moon en Gabriel Ba.  Het voelt als een heel dik tijdschrift met ouderwets ingekleurde plaatjes op papier dat nog de indruk wekt houtpulp in zich te hebben. Ditmaal bladerde ik het eerst pagina voor pagina door, alleen maar plaatjes kijkend. Een man in een stad, in een huis, dezelfde hond, ouder en jonger, een vrouw in verwachting, elk hoofdstuk met een dik vet getal erbij... 32, 21, 48, 11, 38... enzovoort, is het dezelfde persoon, maar wat doet dat kind ineens ertussen?
Gisteren ging ik naar het graf van Vader, hij zou 95 zijn geworden en thuisgekomen ging ik Daytripper, nu met de tekst erbij lezen. En dat is wat er gebeurd in het boek: episodes uit het leven van een man als hij de leeftijd had bereikt van het getal dat erbij staat, op het einde gaat hij telkens dood en staat erbij, hoe hij dan herinnerd zou worden. 

Dit is de magie van een graphic novel: ik zou niet weten hoe met louter tekst in zo’n kleine behuizing van een dik tijdschrift dit verhaal verteld had kunnen worden. Het is, net als Blankets ontroerend en komt op een ander niveau binnen dan tekst, directer, met meer dan alleen maar je hoofd. En vandaag ga ik mij weer in een heel andere wereld begeven, welke weet ik nog niet en misschien ga ik vooral alleen maar bladeren, lekker, er liggen meerdere boeken op mij te wachten en ze zijn elk héél verschillend, alleen al van uiterlijk.