Lazarus

Ik heb dat vaker gehad in de Boekenclub: als ik iets gelezen heb wat ik heel goed en mooi vind, dan wil ik er niet meer over praten. Elk eigen toegevoegd woord lijkt dan iets weg te halen van de gelaagde sensaties en emoties die het boek teweeg heeft gebracht. Een boek is geschreven door één mens; ga lezen dat boek en kijk zelf maar of het je wat doet, zo niet, niks aan de hand. Mijn beleving blijft intact en die heb ik dan niet verstoord door een ruis van eigen woorden daaroverheen.

Zoiets heb ik nu ook: ik ben naar Lazarus geweest in Amsterdam, de theater-musical van David Bowie, geregisseerd door Ivo van Hove. Er zijn zoveel mensen bij betrokken, maar ook nu heb ik geen zin om er met een ruis van eigen woorden doorheen te gaan en er labels aan te geven... Het is eind 2015 in première gegaan, Bowie was daar nog bij, een maand later was hij gestorven. Zijn ziekte heeft hij tot het allerlaatste voor de buitenwereld verborgen gehouden. In Lazarus komt de persoon van Thomas Newton terug en David Bowie speelde hem in de film The Man who fell to Earth in 1976. Het gaat over een buitenaards wezen die op de aarde terecht komt en zich vermomt als mens en een ruimtevaartschip tracht te bouwen om weer terug te gaan naar zijn planeet.

Dat David Bowie juist dit verhaal heeft gekozen als uitgangspunt van het laatste creatieve product wat hij op aarde zou nalaten en hij voor deze musical songs als Lazarus en Is there life on Mars?  schreef, dat trekt je het brein van Bowie in... In dit verhaal is Thomas nog steeds op aarde, hij woont in een kaal appartement, er is een jong meisje dat hij misschien alleen ziet, zoals in een droom, die hem blijft aansporen om een ruimteschip te maken en naar Mars te gaan. Mars... weg van de aarde, maar is daar wel leven? En Lazarus, de man die in de bijbel uit de dood weer opstaat...

Dus ik liet de hele rollercoaster aan beelden en muziek over mij heen gaan, er verschijnen andere figuren in het appartement van Thomas, dat doorkijken geeft naar New York en Berlijn, de nachtclubs, de val van de muur, er is een glazen wand tussen hem en de muzikanten, het glas wordt weer een muur, het appartement is even een Japanse kamer, vult zich met ballonnen die weer doorgeprikt worden, valt er een dode?, worden er mensen verleid?.... op associatief niveau is er zoveel aan de hand en Bowie heeft er dus tot het allerlaatste zelf aan gewerkt...

Op You Tube zijn er veel filmpjes die een hap-snap beeld van de musical geven. Zijn eigen video van het lied Lazarus vond ik vlak na zijn dood heel heftig om te zien. Dat je in staat bent om dit zó vorm te geven, je ziet er een man op het einde van zijn krachten. En nu kreeg ik bijna tranen in de ogen toen ik keek naar David Bowies Last performance: Is there life on Mars? Ik kijk naar iemand die er al bijna niet meer is, bijna een buitenaards wezen, die zich afvraagt of er leven is als hij de aarde zal verlaten.