In de uitverkoop een prachtige dvd gevonden: Zielen van Napels, een documentaire van Vincent Monnikendam met camerawerk van Melle van Essen.Napels: stad van contrasten, waar heftig, fel, slordig, chaotisch, kleurrijk geleefd wordt. De film gebruikt het schilderij van Carravaggio 'De zeven werken van barmhartigheid' als referentiepunt. Ooit, in 1607, heeft Carravagio, die zelf ook de duistere en louche kant van het leven kende, dit schilderij gemaakt in opdracht van de zeven leden van Pio Monte, een rijke groep mannen die nu nog steeds wekelijks bij elkaar komt en aan een glanzende antieke tafel hoog boven Napels, besluit welke doelen charitatief door hen worden verrijkt.
Het schilderij toont mooie, expressieve Napelse gezichten, die verlangend of gepijnigigd in dramatische verlichting, reikhalzen, geven of ontvangen, roepen, verdrietig of blij zijn. Al deze, gegroefde gezichten, gedrongen met iets van mopsneuzen en sprankelende kraalogen, zijn er nog steeds zo in Napels.
Ik heb ze er zelf gezien en het prachtige camarawerk van Melle van Essen, legt ze verstild, in dezelfde soort dramatische belichting als Caravaggio vast. De oude transseksuele verkoper van tombolalootjes die door de nauwe, kronkelige staten van Napels met zijn spullen leurt, twee meisjes op een scooter die ruzie lijken te hebben, gezien hun maaiende armgebaren. Maar dan blijkt bij afscheid, de een de ander te helpen door met haar voet de motor van de ander van de standaard te halen... 'een cadeautje, dat vind je dan zomaar op straat', zegt Melle van Essen in het interview met hem op dezelfde dvd.
Misschien ga ik deze zomer maar naar Napels, om het allemaal weer te zien. De hartstocht beleeft in kerken en processies, op straat en in de trattoria, waar zo hard tegen elkaar geschreeuwd werd tussen de de borden en bestek, dat niemand met elkaar kon praten. Als dat al de bedoeling was. Ik herinner me een oudere vrouw die er alleen en zwijgend, koninklijk een maaltijd tot zich nam, donkerrood geverfd haar, een zonnebril op.
Wat een contrast met een groene stille kloostertuin, waar de tuinbonen in nog geen week tijd, zich een halve meter langs de palen hebben geslingerd, de tomatenplanten met de eerste roode vruchten, ook weer 15 cm hoger zijn geworden. Paarse vlinderstruiken waar de koolwitjes en de Atalantavlinders omheen dansen. Felgekleurde menshoge dalia's en bedden vol springerige klaprozen omringen het geheel en er blijkt een lange rij Zonnebloemen bij het bos bijna in de knopte staan.
Maar misschien zijn de evenwichtige rijen groenten, fruit en bloemen in de tuin bedriegelijk. De zomer laat zien dat allles groeit en bloeit, de levenssappen omhoogdringen, er geplukt en geoogst kan worden... De tuin is net zo bezield als de zielen van Napels.
