Zo. Nu heb ik de hele dag in eén ruk Koetsier Herfst van Charlotte Mutsearts gelezen. Lekker aan het water en toen de rode zon de laatste stralen gaf aan de spiegel die de Bisonbaai heet, was het boek uit.Poeh. Een heel knap boek. Al lezend dacht ik herhaalde malen: wát ben ik aan het lezen? De hele Mutsaertswereld is aanwezig, gekke, grappige verbindingen en absurde associaties die ze maakt, dieren als mensen, de zee... Ik herinner me een zeefdruk van haar van een zeekomkommer en ook daar de ervaring: zie ik wat bedoeld is, wat zit hier achter?
De twee hoofdstukken heetten: Use your illusion I en II (punt), nou ja dan kun je eigenlijk wel nagaan dat het boek een uitnodiging is om te lezen naar 'er staat niet wat er staat.' Toch gaat dit boek naar mijn idee in feite over terrorisme. Hoe je, als je een afgesloten, eenduidige wereld creëert, je een gevangene wordt van de compassie waarvan je bedacht hebt dat die compassie de enige is, die telt: 'opgedragen aan alle prisoners of compassion in verleden heden en toekomst', staat er voorin.
In dit geval is er de compassie van de hoofdpersoon de schrijver Maurice Maillot (die achternaam alleen al!) voor... twee Nokia's, die hem verbinden aan een nieuwe liefde Adolphe Klein of ook wel Do, Dora Dhont. Zij is lid van het Kreeften Bevrijdingsfront en zet een foto van Osama Bin Laden op hun hotelnachtkastje in Oostende. Ze reizen van Amsterdam naar Oostende en voor het eerst dacht ik: dat moet dus toch een leuke stad zijn, Mutsaerts woont er ook. Alleen herinner ik me alleen een grijze hoge betonkade en een troosteloos strand... kan ik Mutsaerts geloven?
Koetsier Herft is voor beide Osama Bin Laden en dat maakt het boek in feite onverwachts verontrustend. Maurice moet van Do in het half jaar dat ze elkaar niet zien, elke dag een gedicht opzeggen en dat begint zo:
Koetsier Herfst, o vermoeide oude man,
neem mij maar mee naar de raadselachtige wegen.
Neem mij stiekem weg van de wereld en de mensen,
naar de goddelijke betovering en de stilte.
Mooi toch? Alle religie wordt ook gevoed door goddelijke betovering en stilte.
Het gedicht gaat verder:
Richt je zweep van regenstralen op mijn rug.
Vlecht mijn heimwee vanuit de natte draden.
Do vindt het het geweldigst als Maurice zijn plas, liefst gemaakt van wijn en champagne, die ze proeven kan, over haar heen watert. Je voelt het al: dit gedicht wordt op een heel eigen wijze geïnterpreteerd.
Het gedicht eindigt zo:
Koetsier Herfst, leid je koets maar niet af,
neem me mee, voer me dronken met je regen.
Alleen in het hele heelal.
Die laatste regel, daar zit de angel. Wie zich alleen waant in het heelal gaat aan grootheidwaanzin leiden, je gaat dingen verzinnen om dat alleen zijn op te heffen. Je wilt kreeften bevrijden in restaurants zoals Do. De uitvinder van de Nokia, die ga je aanbidden, zoals Maillot: Jorma Ollilla heet hij: 'de redder in nood, de God der verlatenen.'
De auteur van het gedicht is overigens in het echt, Osama Bin Laden himself. Eigenlijk is het boek een soort bom in feestverpakking.
