Er zijn twee soorten van reizen. Je stapt in het vliegtuig, de trein bus of auto en reist de hele wereld rond. Aaahaaa, dat is mooi. Je drinkt de geuren, kleuren, exotische gewoonten en gebruiken, prachtige landschappen, enzovoort enzovoort in. Behalve de verplaatsing en de verzorging van je lichaam, hoef je verder niks te doen. De wereld laat zich aan je zien in al haar diversiteit.Daarnaast heb je de reis, die de reis naar binnen heet. Je kunt daarvoor gewoon in je kamer, op een stoel blijven zitten. Het is de reis die zich in je geest afspeelt, de reis naar de kern van je hart, waar onvermoede andersoortige vergezichten of eerder INzichten zich aan je openbaren. Deze reis is veel moeilijker. Er is geen geheel verzorgd arrangement, geen bruisende wereld vol impulsen en avonturen die op je wacht.
Kluizenaars ondernemen die reis. Monniken, kloosterlingen, asceten. Ze blijven zitten waar ze zitten verroeren zich niet en getuigen toch van allerlei wonderschoon. Vreugde. Helderheid. Licht. Liefde... Zulke woorden nemen ze dan in de mond. Om het te ervaren vraagt het wel een soort van graven. In stilte. Een oude wijze vader zei al ooit: 'Een hart is als een vijver. Graaf de vijver dieper en het water wordt steeds helderder. Werp er mest in en het wordt vuil.' (Apothegmata, Latijnse verzameling 21,14).
Wat je tegenkomt is nog nooit gefotografeerd. Je kunt er geen fotoboek of slideshow van maken. Het lijkt niet eens écht, ware het niet dat er toch zoveel mensen van getuigen. De reis naar binnen is van buiten niet spectaculair. Daar zit je dan, op je stoel, niks te doen... Toch vraagt het heel wat verbeeldingskracht om werkelijk NIKS te doen. Niet rond te gaan zwerven in je eigen gedachten, fantasieën, ideeën over jezelf en anderen. Wie dat doet, verdwaalt juist in een woud van schijngestalten.
Wat wil je dan? Ik vond een mooi gedichtje uit China van XU Zhimo
Wijde zee
Ik kan zonder de wijde zee, de lege hemel,
Ik kan ook zonder grote vlieger,
Die aan de hemel met de wind zijn spel speelt;
Ik wil slechts een moment
Ik wil slechts wat licht
Ik wil slechts een kier -
Als een kind dat
In de donkere kamer voor een raam kruipt
En aan de westelijke hemel blijft uitkijken naar een niet aflatende
Kier, een
Licht, een
Moment.
Als je eens niets te doen hebt, niet weg kunt van de plek waar je je bevindt: Lees dit gedicht dan eens hardop en wees daarna STIL. Kijk, maar wat er dan gebeurt. Kijk maar!
