maandag 1 juli 2013

Verrijzeniskracht

In Trouw van vanochtend stond een artikel met de kop: Christelijk boek is uit. Die kop geeft precies, luid en duidelijk aan, wat het geval is. Aanleiding is de sluiting van de christelijke boekhandel De Wegwijzer in Amersfoort, die na 35 jaar de deuren sluit. Eerlijk gezegd, krijg ik al de kriebels van de naam De Wegwijzer. Zó eng-christelijk. Jezus die zegt: Ik ben de weg, de waarheid en het leven: een zin die door de orthodoxen veelvuldig wordt geciteerd.

In mijn stad is de christelijke boekhandel ook  al meer dan een jaar ofzo weg. Ik voelde me er nooit op mijn gemak. Achter de toonbank van die mensen met zo'n hongerige en toch met-de-poging-om-zich-niet-op-te-dringen-Zendingsblik. Eigenlijk hoe ik me vroeger ook altijd voelde in de vrouwenboekhandel. Al werd daar meer gekeken met de blik van: wat-voor-vlees-zit-er-in-de-kuip?

Mij valt in het artikel op dat de redenen van een dalende verkoop steeds aan nevenfactoren wordt gekoppeld zoals  de opkomst van iPad en internet, en niet aan de inhoud van de verkochte artikelen: het Christelijk boek is UIT, dát is de kern, mensen willen geen boeken lezen waar alleen maar een christelijk label aan geplakt kan worden of waarvan de boekhandelaar beslist dat deze 'christelijk' zouden zijn.

Het menselijk bewustzijn is aan het veranderen, denk ik, en ik vind dat verheugend: dingen passen niet meer in eén hokje of vakje, maar zijn altijd meerdere dingen tegelijk. Ik zag dit ook terug in de theatervoorstellingen die ik op Oerol gezien heb. Een mengeling van genres door elkaar: dans én theater, komisch en tragisch, elkaar razend snel opvolgend, zoals in Crash.  Of: docementaire, film, zeer kunstig gemaakte installaties, echte acteurs in één voorstelling, zoals bij  Lands End van Berlin, gebaseerd op de waargebeurde 'Pannekoekenmoord'.

In de poppentheatervoorstelling van de Zwolse theatergroep Gnaffel werd het verhaal verteld, ook ooit echt gebeurd, waar een arme hindoejongen uit de laagste kaste die werkt in een wasserij en de dochter van de eigenaar uit de hogere kaste verliefd worden op elkaar. Dit kan niet: de gemeenschap, inclusief de ouders,besluiten om het paar in het openbaar op te hangen. Daar, waar de twee om elkaar heen cirkelen en elkaar uiteindelijk vinden werd de muziek gebruikt van Arvo Part: Alina.

Na de dood gebeurd er op de muziek van Wim Mertens, piano met zang over 'de liefde', iets van een verrijzenis: de twee komen weer tot leven. Heel ontroerend. Mijn inziens is dit de wijze waarop het grote verhaal uit dat wat het 'christendom' is gaan heten zal voortleven: er is verrijzeniskracht, altijd en oerol: overal.