Leemkuileffect voor Venetië?

Binnen één week tijd is de immense kuil, waar speeltuin de Leemkuil haar naam aan heeft te danken, het is een kuil geworden omdat de Romeinen daar het leem delfden, dat ze via een ingenieus systeem naar de oevers van de Waal en omstreken brachten, zo heb ik me laten vertellen, die kuil dus, die in de droge zomer helemaal geërodeerd was, alles brokkelde weg, die kuil heeft nu gelaagde terrassen.

Houten rondingen, met daarin aarde die naar mest  geurt, alles aangestampt en daar dan weer een zandlaag op en weer aarde en toen ik wegging stond er een grote vrachtwagen die groene grasmatten uitlaadde. Volgende week is die kuil veranderd in een zee van groen en kun je je alvast voorstellen hoe het volgend seizoen mensen er hun picknickkleden op uitspreiden en in verdiepingen relaxen. De droge kuil, deels al afgezet met hekken op het einde van het seizoen, bang voor instortingsgevaar, is veranderd in een groot groen zit- en lig-kussen.

Ondertussen staat 75% van Venetië onder water. Ik visualiseerde dat eerst de hoogte in, dat drie kwart van Venetië nu onder water is en dus al een gezonken stad is. Maar bedoeld is de oppervlakte waar je nu nog maar voor een kwart droge voeten houdt, men waadt nu door de straten en steegjes, de kades zijn verdwenen. Ik zag nog wel enkele vaporetto’s, maar hoe moeten die aanmeren? Hoog water, aqua alto, kent men in Venetië wel: er worden hogere houten looppaden gebouwd, zodat je de stad toch kunt doorkruisen. Maar zo erg als het nu is, is het nog nooit geweest, de looppaden zijn verwijderd wegens instortingsgevaar. Ik meende op een filmpje te zien dat er wel een brug is gebouwd aan het begin van de Canal Grande, naar de, na de San Marco, meest bekende kerk, dewitte suikertaart koepelbasiliek, de Santa Maria della Salute. Waarom? Toch om de toeristen te blijven bedienen?

Ik vind het heel bevredigend om oude ijzeren onderstellen van picknickktafels van een frisgroen kleurtje te voorzien, lekker in het herfstbos wat schuren en verven, en de werklui lijken ook al wat verguld met het resultaat dat komt: handwerk is leuk, je ziet het verschijnen. Maar in mij is er een terugkerend refrein: alleen maar omdat alles voor handen is, goede aarde, groene graszoden, verf, kwasten, schepwagens...

In Venetië staat het project Moses door corruptie stil. Bedoeld is om in de lagune een soort van grote deuren te bouwen, onderwaterbarrières, zodat het zeewater gereguleerd binnen kan stromen. Als het daar nou niet lukt om alles met elkaar te regelen, kan Venetië dan werkelijk verdwijnen? Omdat ik de binnenstad van Venetië weleens met mijn eigen hersenpan vergelijk,vrees ik een soort van Alzheimer, een vervaging van wat er ooit was. Terwijl ik hoop op het Leemkuil-effect.