Door de algoritme’s van YouTube kom ik op dit lied van, toen nog Sarah Bettens, gemaakt voor de gelijknamige film ‘Leef!’. Hier met aandacht geknipt en geplakt, mooi vind ik dat, die creativiteit en toewijding die iemand daar in stopt.
Sarah werd dus Sam Bettens. De wereld is ook bezig met oorlog en klimaatverandering, maar dat deze verandering ten goede ook mogelijk is, geeft mij ook hoop voor de mensheid. Dat hij, transman, dat dan kan omzetten in een lied ‘Body’ en in een video tevoorschijn komt: ik geloof in deze intensiteit, je leeft pas écht als jezelf en een ander eerlijk in de ogen durft te zien, daarmee verandering niet uit de weggaat en dus ook daarbij verlies van het oude, aandurft: Wat was van je afschudt en dan ontstaat er vanzelf iets nieuws.
Dat is ook het thema van deze Biënnale. Dit is Leoparda de Ojitos (1977) van Cecilia Vicuña dat zij maakte in ballingschap, gevlucht voor het regime van Pinochet. Aan de oorsprong hiervan liggen afbeeldingen uit de 16e eeuw van Inca-kunstenaars in Cuzco, die gedwongen werden door de katholieke kerk dit af te zweren. Zij geeft het dier talloze ogen op de huid en een duidelijk vrouwelijke gestalte: de vagina als het grootste oog, zij zal een nieuwe wereld zien. Cecilia Vicuña won de Gouden Leeuw van deze Biënnale voor haar levenswerk, wonend in New York is zij ook dichter en promoot de literatuur uit Zuid Amerika en is actief om de rechten van de inheemse bevolking te beschermen.
En dan dit levensgrote werk van de Mexicaan Filipe Baeza, wonend in New York. Hij combineert verf met collage en het maken van prints, zodat, als je ervoor staat, je een letterlijk gelaagd persoon ontmoet, die bijna in je nek ademt. Zijn motto, aanwezig als titel bij een ander werk:
I open against my will dreaming of other planets, I am dreaming of other ways of seeing this life.
