dinsdag 23 juli 2024

De Lancewoods&Franciscus; natuur en de sterfelijkheid


 Een nieuw comfortabel plekje gemaakt op de grond in de openslaande deuren, wanneer het regent. Het duurt altijd even voordat ik op het idee kom. Aanvankelijk zit ik gewoonweg op de kale grond, want de deken en de deurstopper en de tochtslangen zijn er tegen de kou in de winter, en dat ronde kussen is er voor de zachtheid van het voetenbankje…O! Je kunt er ook op zitten en ertegen aan leunen in de zomer…


In deze momentopname van Peter & Miriam Lancewood antwoorden ze, op de vraag wat hun dag bepaalt: Het weer! Toen ze nog in de wildernis leefden zaten ze bij regen soms vier dagen in hun tentje. Zo kan ik ook met gemak, en heel comfortabel, dagen lang hier doorbrengen. Beide woonden toen in een huis in Nieuw Zeeland, na negen jaar in de wildernis geleefd te hebben.
Ik heb er in 2017 al een blogje aan gewijd (Vrouw in wildernis) en vroeg mij af hoe het verder zou gaan; Peter is dertig jaar ouder. Peter blijkt in stadium 5, de laatste, te zijn van nier-falen en zou aan de dialyse moeten. Maar hij wil niet aan een machine, dan gaat hij liever dood. Op YouTube zie ik dat ze nu, enkele jaren later, in Bulgarije wonen en Miriam, zonder hem lange trektochten maakt door de Himalaya en de bergen en in haar eentje een hut heeft gebouwd. Peter beleeft het leven in de moestuin en filosofeert over leven en dood, en dat wat in het algemeen zin geeft. Mooi om te zien dat ze vormen hebben gevonden om én bij elkaar te blijven én elkaar vrij te laten.


Een afbeelding uit de 7e eeuw uit Egypte van een jonge Jezus, die kleiduiven tot leven wekt. Zo’n andere sfeer om Jezus heen; natuur, speelsheid, grensganger. Veel verhalen over Jezus hebben nooit de Bijbel gehaald. Zoals dat wat het Thomas-evangelie is gaan heten, het is ook daar dat Jezus,  Maria Magdalena kust. Zo’n Jezus had een andere wereldreligie kunnen opleveren. Maar anderzijds was hij dan wellicht verdwenen in de mist van de tijd: de macht van de kerk en hun gefabriceerde geloofsinhoud heeft hem zo ver gebracht.


Dat geldt ook voor Franciscus van Assisi en alle kleurrijke verhalen die tot de verbeelding blijven spreken. Zijn verbondenheid met de natuur, zoals in zijn Zonnelied, dat hij met dieren sprak en daarom is er Werelddierendag op 4 Oktober, zijn sterfdag. Natuurlijk is het ook geromantiseerd geworden: zie hem met allerlei soorten dieren om hem heen, een feestje! Maar het verhaal van hem en de wolf van Gubio en hoe hij deze tam maakte, staat op zichzelf, is door de eeuwen heen telkens opnieuw afgebeeld en kan een bron van inspiratie zijn. Bijvoorbeeld hoe nu met wolven in het kleine Nederland om te gaan? Of je kunt mijmeren over ‘de wolf in je zelf’, en hoe je daar vriendschap mee sluit. Hoe verwijder je je uit je eigen comfortzone en laat je ontregelende andere dingen en denkwijzen toe?


Zó vermakelijk en hier gebeurt hetzelfde: in een rococo en gekunstelde context, lekker over poep en pies zingen. Het thema blijft, bij zowel Franciscus als de Lancewoods: kijk wat werkelijk zin heeft in jouw leven, kijk verder, breek eventueel met de conventie.

Want uiteindelijk blijft er alleen maar je eigen sterfelijkheid. Ook Franciscus eindigt zijn Zonnelied met: Zuster Dood. Hier zo aangrijpend in beeld gebracht door Zurbaran, de schilder die beroemd is geworden door het tot leven brengen van dood materiaal: kleden, stof. En tot stof zullen we wederkeren.