zondag 19 juli 2009

Ooit

Wanneer je nog eens wil ervaren hoe het leven pakweg 20 of 30 jaar geleden was, ga dan naar Budapest. Er lopen mensen, maar nog niet heel veel. Mensen met gewone kleren aan, geen oortjes in de oren, met plastic tassen waarmee ze hun spullen vervoeren. Er rijden wel auto's, maar niet veel. Ze rijden langzamer en rustiger dan nu in Nederland, ze toeteren helemaal niet. Als je een straat wil oversteken, ziet een automobilist dat al aankomen en stopt tien meter voor je met een gebaar van: loop nu maar.

De openbare parken, de bankjes en fonteinen en kleurige bloembedden hebben net een ander betekenis dan in Nederland. Iedereen lag er te zonnen in bikini, handdoeken her en der gespreid gewoon langs het bloembed. Op de fontein. Op de bankjes langs het wandelpad. De mensen praten rustig met elkaar. Geen stemverheffing, geen muziek. Jongerengroepjes rookten een waterpijp. Geen loenzende en keurende blikken: het doet een andersoortige lichaamscultuur vermoeden.

Zo ook in de omkleedplaatsen in de vele badhuizen met thermisch water, die Budapest rijk is. Daar sta je je dan om te kleden, met zoveel verschillende soorten vrouwenlijfen om je heen, zo krap, dat het je bijna niet lukt om een ander niet aan te raken. Men kan ook een cabine huren, ik deed dat per ongeluk en dan heb je ineens zo'n ding helemaal voor jezelf.

Er lopen vrouwen rond, in het wit, met een sleutel op zak en o wee als je het nummer van je kastje vergeet: dan moet je wachten tot iedereen weg is, want dan is het kastje dat nog dicht is van jou. Je krijgt een labeltje mee met een ander nummer daarop en Sleuteldame schrijft in wit krijt, meestal nauwelijk leesbaar, dat nummer op de binnenkant van het kastje.

Het was heerlijk die bad en watercultuur in Budapest in badhuizen, zoals Gellert, in Art Nouveau opgetrokken. 's Ochtends en tot midden in de middag dolen en dwalen en de stad een beetje eigen maken. Daarna in een lustparadijs waar water uit leeuwenmuilen klatert en je je helemaal kan onderdompelen in warm water. Zo verkwikkend.

Overigens leek me deze ervaring voor de gemiddelde Budapester niet weggelegd, gezien de relatief hoge entreeprijs. Vandaar al die bikini's en zwembroeken in het park? Ook de moderne cafés en restaurants, hadden voornamelijk toeristen als klandizie.

Toch hangt er een sfeer onder de mensen, die zo heel anders is als in Nederland. Geen Stress, Pooha, Hektiek en wat al niet meer. In een studentenwijk zag ik twee meisjes in westers uniform: een sjieke racefiets, snelle sportieve fietskleding, oortjes in, een helmpje op. Met een blik van: allemaal opzij, kijk mij, ik ben Iemand. Wat hebben we veel verloren, als ik die blik opvang van onrust en onzekerheid achter de façade.