donderdag 28 maart 2013

Kettingen

Vandaag is het in de christelijke leefwereld Witte Donderdag. Het begin van het passieverhaal, waar het lijden, de kruisiging en de verrijzenis van Jezus herdacht worden. Nee mensen, Pasen is niet alleen maar lichtgele kuikentjes en paashaasjes en eitjes in fris lentegroen, we vieren niet dat de lente in aantocht is, ja ook, we vieren vernieuwing en voorwaar: een verrijzenis-verhaal uit een graf is de ultieme vernieuwing.

We kunnen elke dag opnieuw uit een graf verrijzen. Het graf van de eigenwaan, de onverschilligheid, het korte zicht, de valse beelden van een ander, de gedragspatronen waarin je je zelf verweven hebt. Als een spinneweb dat plakt, de spin van de dood, de draden van de dood waarin je je zelf kunt vastkleven, zo dat het lijkt dat je daar nooit meer van los kan komen.

Maar het is nooit te laat. Elke dag is weer een mogelijkheid om opnieuw te beginnen. Vandaag zit Jezus met zijn vrienden aan tafel en één daarvan zal hem drie keer voordat de haan kraait verloochenen en eentje ervan zal hem uitleveren aan de vijand. Maar Jezus zal voordat de maaltijd begint de voeten van hen wassen. Een gebaar van...? Wie voeten wast, wil niet de boventoon voeren, richt zich naar de ondertonen, is bereid om aandacht te geven aan dat wat een mens op de grond houdt en in beweging zet. Letterlijk.

Ik las een gedicht van Wislawa Szymborska uit haar allerlaatste bundel, met ook onvoltooide gedichten: Zo is het genoeg.

Kettingen

Een hete dag, een hondenhok en een hond aan de ketting.
Een paar stappen daarvandaan een kommetje met water.
Maar de ketting is te kort en de hond kan er niet bij.
Voegen we aan dit plaatje nog één detail toe:
onze veel langere
en minder zichtbare kettingen
die ons in staat stellen in alle rust hieraan voorbij te gaan.

Ik kijk naar mezelf. En zie talloze kettingen waar ik aan gebonden ben. Zoveel honger, armoede en lijden in de wereld. En ik vul elke dag voldaan mijn eigen buik en ga vrolijk van het ene naar het andere.  Nee, je kunt niet op elke plek aanwezig zijn. Je bent soms maar wat blij met je kettingen.

Misschien is Witte Donderdag wel de dag waar het beste te zien is, hoe goede bedoelingen en menselijke onmacht met elkaar clashen en laat het voeten wassen zien, dat er wel een verlangen en dus een mogelijkheid is, om beide met elkaar in dialoog te laten.