Er waren de schilders Njideka Akunyili Crosby waar zijzelf en haar familie figureerden in grote schilderijen met ook collages erin uit zwarte tijdschriften in westerse en Afrikaanse interieurs vol doorkijkjes. Michael Armitage die momenten van sociale en politieke transformatie en onrust combineert met de straten in een grote stad en Afrikaanse landschappen en elementen van magie en Afrikaanse religie: dynamische mensen in beeld gebracht in grote olieverf schilderijen vol kleur en daarnaast zijn er ook bruine watergeschilderde tekeningen. Om er maar twee noemen... Want ook de kunstenaars Arthur Jaffa, Kahlil Joseph, Frida Orupabo, Henry Taylor berichten over het zwarte perspectief op de wereld. Zelfbewust zijn en kracht spelen er vaak een rol.
Wat laten witte kunstenaars nu dan zien over de wereld? vroeg ik mij af. Nu valt me op dat zij vaak hun toevlucht vinden in het zichzelf vermomd een rol geven in een fantasiewereld, waar hun identiteit vloeiend wordt of zelfs verdwijnt. Zo is daar Ed Atkins die computer gegenereerde video’s maakt, emotionele zelfportretten als baby, jongetje een huilende man gekleed in een kostuum dat tussen een monnik en een ridder in zit. Of hij tekent zichzelf als een grote spin. En Alex da Corte verkleedt zichzelf steeds te midden van een wereld vol westerse iconen uit de popcultuur in zijn 54 kleurige, aan de oppervlakte zoetige video’s in Rubber Pencil Devil. Op YouTube is daar tot mijn genoegen nu iets van te zien, ik eindigde vaker een dag in dit rode zaaltje, kijken in welke video ik belandde.
De reden waarom ik weer de ‘short guide’ erbij pakte, is de graphic novel: The life and times of Martha Washington in the Twenty-First Century, geschreven door Frank Miller en getekend door Dave Gibbons, beide groten in de comic-wereld. Zij is de eerste vrouwelijke zwarte actie-held die in 1990 is verzonnen, je maakt haar mee vanaf haar geboorte in 1995 en ze gaat dood in 2095 en zij wordt gedreven door rechtvaardigheid, integriteit en vechtlust als dit nodig is. In 2008 smelten de ijskappen en staat New York voor de helft onder water en al jong wordt zij deel van PAX (‘vrede’ dus), die alles in goede banen moet leiden en houden, maar allengs ontdekt zij dat deze instelling corrupt is.
Het boek is een resultaat van 20 jaar en daardoor zie je ook het tekenwerk evalueren van een stijl van dertig jaar geleden, nog zonder computers naar nu, waar computerachtergronden een andere sfeer en diepte geven. Ook zie je tussendoor de oorspronkelijk uitgebrachte kleine zwart-wit strip die dan speciaal gemaakt werd omdat de Martha Washington pop van plastic uitkwam, ook afgebeeld, zij is snel tot de verbeelding gaan spreken. Je leest ook hoe schrijver en tekenaar in de loop van de tijd in beslag genomen werden door ander schrijf- en tekenwerk, maar Martha Washington toch telkens mee ging in hun verbeeldingswereld. Toen de serie begon dachten ze eigenlijk dat deze steeds een beetje in de toekomst zich zo afspelen, maar al heel gauw had de actuele tijd hen ingehaald.
Ik dacht ineens dat ik een film op de Biënnale had gezien van een zwarte vrouw die in twee parallelle werelden in de toekomst leeft, Doppelgänger, die lijkt op Martha Washington, ze zou het zelfs kunnen zijn, misschien meldt de short guide wel, dat de kunstenaar Stan Douglas geïnspireerd is door haar? Ik vind dat niet terug en deze vrouw heet Alice ( ...in Wonderland, kun je daarbij denken) en tot mijn vreugde is ook deze film als geheel nu op You Tube te zien. Ik kan op een regenachtige dag misschien eens een Biënnale-dag op YouTube meemaken, maar de komende week zal dat niet zo zijn met tropische temperaturen.
