Ik ben de afgelopen week weer helemaal in de graphic novel. Aanleiding is dat meerdere ‘deskundigen’ hun top tien lijstjes plaatsen van de beste die in 2024 zijn verschenen. Wanneer boeken bij meerderen genoemd worden, raak ik nieuwsgierig en wil er meer van weten. En bol.com doet aan een aanbieding, waar je vier boeken kunt bestellen voor de prijs van drie. Gek genoeg zat er een overlap: een populair nieuw boek, zat ook in deze aanbieding. Daarmee ging ik op zoek of er ook nog boeken waren, die al lang op mijn verlanglijstje staan en vond er twee.
Gisteren las ik Ballade voor Sophie. Een jonge vrouw belt als journaliste aan bij een oude stervende man, die ooit een heel beroemde pianist was van lichte muziek, maar eigenlijk spijt heeft dat hij het klassieke pad daarmee, gedwongen door een wurgcontract, heeft opgegeven. De tekenstijl is realistisch met veel oog voor detail en gezichtsuitdrukkingen die alles zeggen.
Er zijn geen woorden nodig om duidelijk te maken dat de pianist zwaar rookt, aan de medicijnen is en enigszins getergd is, terwijl zij het aanziet en alert is. Hij vertelt zijn levensverhaal en op het einde als alles onthuld is, met een onverwacht plot, dan kijk je nogmaals terug naar alle plaatjes en dan zie je andere dingen als voorheen.
Dat vind ik er zo fantastisch aan: je leest en kijkt pakweg anderhalf uur, maar er is een hele wereld en een compleet verhaal naar je toegekomen, eigenlijk net zoals bij een film.
En ik las en bekeek ook deze. Een heel andersoortig boek, die ook op mijn verlanglijstje stond. Het is een klassieker binnen het Batman-universum, door de tekeningen van Dave McKean. Het Arkham Asylum is het gekkenhuis van Gotham City, waar ook alle waanzinnige misdadigers worden opgeborgen. Gotham City is eigenlijk New York en dat gekkenhuis staat ook symbool voor het onbewuste, waar zoveel kwaad uit voorkomt.
Je kijkt dan dus naar grafische kunst. Het verhaal zelf is ongeveer 65 pagina’s en het leuke van dit boekje is, dat ook de volledige tekst van de schrijver,Grant Morrison, een grote naam in de Graphic Novel wereld, is opgenomen. En die tekst is ook zowat 65 pagina’s. Want dat is dus het bijzondere: hoe stuur je een tekenaar aan, hoe maak je duidelijk welke sfeer en associaties je getekend wilt hebben, daar zijn véél woorden voor nodig.
In het Batman Universum is er het personage van Harvey Dent. Hij was ooit de meest rechtschapen politieman die er rondliep, totdat zijn vrouw en kind vermoord worden en hij zelf door een bijtend zuur verminkt is geraakt en de helft van zijn gezicht weg is. Dan wordt hij de moordenaar Two Face die het recht in eigen hand gaat nemen en middels het opgooien van een munt bepaalt of iemand mag blijven leven, of niet. In dit verhaal zit hij dus even vast in Arkham Asylum en weet de illustrator in één pagina zijn hele bestaan weer te geven. Met daarnaast dus ook het ‘commentaar’ dat zo’n bestaan een kaartenhuis is.
Twee volkomen verschillende boeken, maar beide zijn een graphic novel.
Het kijken naar tekenkunst, gegoten in een verhaal, prikkelt meerdere zintuigen en gevoelslagen in één oogopslag.
