Haar naam Viviane Sassen, gaat al heel lang met mij mee. Waarschijnlijk stonden haar modefoto’s in het maandblad AVENUE, waar ik jarenlang een abonnement op had. Die vielen dan op door de esthetiek, de zorgvuldige compositie, het spel met het licht. Nu is er t/m 12 januari een grote overzichtstentoonstelling in FOAM met 200 werken; naast modofotograaf heeft ze zich ook ontwikkeld tot beeldend kunstenaar.
Ze bracht een groot deel van haar jeugd door in Kenia, Afrika en ze zegt dat het licht daar en de contrasten haar voor altijd beïnvloed hebben. Ik zie het ook in haar directe affiniteit met het menselijk lichaam, dat altijd nabij is. In de sfeer in Afrika, ik was in Benin, Niger en Burkinna Faso, is de rode aarde prominent aanwezig en het lichaam is er gegronder; mensen lopen er rustig, vanuit hun buik, niet vanuit het hoofd.
Ze zegt dat ze zich ervan bewust is dat ze een witte vrouw is, die dan aan zwarte mensen vraagt om te poseren, dan is de connotatie met hiërarchie, kolonialisme, slavernij wel in de buurt. Ik weet niet of dat helemaal lukt om eraan te ontsnappen; zwarte mannen in witte hemdjes, mooie lichamen…je verlustigt je óók in de esthetiek.
Daar waar ze met plexiglas en spiegels experimenteert in de woestijn, krijgt haar werk een andersoortige gelaagdheid. Dan worden lichamen ook meer geometrische vormen, abstract. Het omgaan met licht en donker, zowel letterlijk als figuurlijk.
Er zijn ook foto’s die bewust ambigu zijn, waar ook de dood en dreiging in de lucht hangen, waar kijk je precies naar? Ik krijg associaties met vervuiling, vergiftiging, verhoor, verstikking.
In haar recente werk is ze ook bezig met collages, overschilderen, knippen en plakken met materiaal uit haar eigen fotoarchief. Ik vind het minder, het mist de puurheid van één foto, waar een stukje werkelijkheid in gevangen wordt en veilig gesteld.
Meteen de mooiste foto die er hing en waarvan ik wel meteen een foto wilde maken (ik twijfelde even of ik wel foto’s van foto’s wilde gaan maken), was deze.
Al haar streven komt hier samen. Een jong kind, alles kan het nog worden, dat oprijst uit de schaduw van haar die het vastlegt. Altijd in beweging, op zoek naar het ultieme beeld.
