Inch by inch

Een interview met Cees Nootebom in Vrij Nederland van deze week bij de Basilica di San Giorgio Maggiore, op het eilandje aan de overkant van het San Marcoplein in Venetië. Ach ja, Venetië... ik weet precies waar hij staat en hoor de vaporetto's en andere boten voorbij komen. Op dit eiland is een paleis en in die tuin is een labyrint gemaakt van Jorge Borges, dat wist ik weer niet.

Cees Nooteboom is voor mij de schrijver geweest die me voor het eerst bewust maakte van het labyrint-achtige van je eigen brein, van de vele werkelijkheden om je heen, van de tijd die zich daar doorheen slingert, tijdlagen; een reisbeschrijving naar een plek op aarde is bij hem ook altijd een reisbeschrijving van processen in zijn eigen binnenste.

De streamer van het interview is: 'Ik geloof steeds minder in tragiek' en zo'n zin is mij uit het hart gegrepen. Natuurlijk heeft het leven tragische aspecten, maar mensen die zich wentelen in een eigengemaakte tragedie, vol dramatiek, dat vind ik verspilling van energie. Kijk goed naar jezelf, zou ik zeggen. Je kunt de wereld niet veranderen maar je kunt wel je eigen leven zó vormgeven, zoals wanneer je in een tuin werkt: zorgvuldig stekken en kweken en snoeien en onkruid weg werken. Er zal dan altijd iets in je tuin bloeien, al is dat wellicht niet wat je dacht dat er zou gaan groeien.

Er is een leuk liedje van John Denver die dit zingt in zijn jongelingsjaren samen met de Muppets in de Muppetshow, heel lief, er komen al zingend allemaal bloemetjes en plantjes op die ook mee gaan zingen:

Inch by inch,row by row

I 'm going to make this garden grow,

All it takes is a rake and a how

and a piece of fertile ground

Inch by inch, row by row,

someone bless this seeds I sow

someone warms them from below

untill the rain comes tumbling down.