zondag 20 maart 2016

Jan Toorop

Weer even kicken: een blogje schrijven op een bankje in het Gemeentemuseum in Den Haag op de tentoonstelling van Jan Toorop. Wát een verrassing.Ik kende alleen maar zijn donkere tekeningen, uit zijn latere jaren blijkt nu. Vrouwen die met dreigende blikken de diepte in kijken en broeden.

Het is zijn zoektocht naar de innerlijke wereld van de geest. Hij is ook nog katholiek geworden, heeft de kruisweg geschilderd, die nu uit een kerk uit Oosterbeek hierheen is gebracht. Hij had grootse plannen voor een groot Laatste Avondmaal, de leerlingen met expressieve gezichten, nooit voltooid.

De verrassing is voor mij, zijn veelzijdigheid. Hij schilderde ook doeken vol licht en leven, op pointillistische wijze, doeken waar de verschuiving te ervaren is van de buitenwereld en zijn mededogen voor het zware arbeidersleven en de armen, naar die binnen wereld die geen kleur meer nodig leek te hebben. Gezichten en profil, die bidden, mediteren, hoe een ongelovige en een gelovige er volgens hem uitziet, werk vol symbolisme, waar het haar van vrouwen zich verstrengeld en vertakt in boomstammen, aan elkaar, geen idee wat de exacte betekenis daar van zou zijn...

Dat je die gang van hem meemaakt, van de ene wereld in de andere, dat maakt het zo boeiend. Goed om te ervaren dat een mensenleven altijd gelaagd is en niet te vatten in één vorm.

Zo, mijn voeten zijn niet moe meer, voort gaat mijn weg.