zaterdag 17 oktober 2020

Louise Glück; The Red Poppy

De Amerikaanse dichter Louise Glück heeft de Nobelprijs voor literatuur gewonnen. Ik las dat bij NU.nl toen het 20 minuten geleden was gepost. Meteen ging ik op zoek naar gedichten en beeld van haar. De naam kwam me wel bekend voor, maar ik had nooit echt wat van haar gelezen. Wat ik tegenkwam beviel mij meteen: zij put uit de mythologie en veel gedichten spelen zich af in de natuur, rond haar huis en verkennen tegelijk minutieus alle lagen van het gevoelsleven. Ik zag een vrouw die liever helemaal niet in de belangstelling staat, die periodes heeft gekend dat zij totaal niet kon schrijven en dan maar doorleefde, in de hoop dat het wellicht terug kwam.

Toen kwam ik een gedicht tegen dat ik wél bijna uit mijn hoofd kende: hoe kan dat nou? Het blijkt dat ik het jarenlang op mijn wc had hangen, ontdekte ik door mijn eigen blog: 9 april 2015 heb ik het weer weggehaald. Iemand noemde haar ‘de dichter van de wanhoop’, maar ik geloof daar niks van, ik denk dat ze juist de dichter van de hoop is. Hoop en wanhoop zijn de twee kanten van hetzelfde vlijmscherpe mes en wie het ene kan verwoorden reikt daarmee precies ook naar die andere kant: dat doet dit wc-gedicht 'The Wild Iris' ook. Het is er een uit een bundel met allemaal bloemennamen.

Ik besloot meteen een gedichtenbundel te bestellen en zag een verzamelbundel voor een heel zacht prijsje, juist ja, meteen doen! Het was bij Bol.com in de outlet en ik dacht: hierbij is nog niet bekend dat zij Nobelprijs-winnares is, dus ik bof. Ook bij Booksdepository waren er veel boeken beschikbaar, haar laatste werk bestaat  uit essay-gedichten waarover zij aanstekelijk vertelde hoe deze waren ontstaan. Dus ik keek weer op beide plekken, het was enkele uren later. En toen bleek dat ongeveer al haar werk niet meer beschikbaar is. Zo snel gaat dat dus, wereldwijd, denk ik: een Nobelprijswinnaar is bekend en prompt willen velen wat van haar lezen.

Goede, snelle actie, zo prees ik mijzelf en het boek zou gisteren aankomen. Ik verheugde me er wel op, het leek me heel geschikt om daar in mijn boshuisje, terwijl het weer buiten kouder en guur wordt helemaal in te duiken. Maar nu heb ik het bericht gekregen dat de levering vertraagd is tot 28 november! Dus toch niet gelukt, die snelle actie. Bol.com moet dat boek ergens vandaan halen en moet waarschijnlijk nu wachten tot het herdrukt wordt...Dus nu moet ik het maar doen, eventueel, met gedichten van het internet. Maar dat is hap-snap, heel anders dan een bundel als geheel waar gedichten met elkaar gaan resoneren.

Ik vind The Red Poppy, de bloem wier rood, als ik het voor het eerst zie ergens in de berm, mij dezelfde verrukking geeft als de rood-met-witte paddenstoel in de herfst.De bloem waar ik veel later pas achter kwam dat deze het symbool is van The Royal British Legion die bijeenkomsten hield in het wijkcentrum waar ik toen beheerder was. Omdat deze bloem bloeit op oorlogsslachtvelden, iets in de compostering van het menselijk lichaam, daar vaart deze bloem wel bij...

Dus dan krijg je een gedicht, zoals ik verwacht dat deze de leefwereld van Louise Gluck bekleedt, een mengeling van donker en licht, vlakbij elkaar. Overigens ook een goede keuze in deze Coronatijd, want zo is het wereldwijde gemoed... Ik las ergens dat zij een veilige keuze is, waar niemand nu de handen aan brandt met Black Lives Matter of de zorgen om het klimaat die ook op de agenda staan, en haar voordeel is, dat zij een vrouw is, dat kan nooit kwaad, want vrouwen zijn natuurlijk nog flink ondervertegenwoordigd als Nobelprijswinnaars. Anyway, zij is bij mij in focus gekomen. De eerste regels van The Red Poppy luiden.

The great thing
is not having
a mind, Feelings:

Ja, die heb ik, zegt de rode klaproos, gevoelens  zij leiden mij, ik open het vuur van mijn hart naar de zon,en is dat niet het belangrijkst, het hart dat zich opent naar de zon? Waren jullie ook ooit zoals ik, voordat jullie, broeders en zusters, mens werden? En dan eindigt het gedicht met de woorden, die precies aangeven hoe het nu eenmaal is, als je een mens bent: gekneusd ofwel aangedaan ofwel gebroken, maar wel in staat om te spreken:

I am speaking now
the way you do. I speak
because I am shattered.