woensdag 10 mei 2017

Eenheid in verscheidenheid

Vandaag stond in de krant dat de christelijke gouverneur van Jakarta in Indonesië twee jaar cel krijgt, omdat hij kritiek had dat moslims volgens een koran-vers,  Sura 5:51,  niet zouden mogen stemmen op iemand die niet moslim is. Hij zou daarmee de islam beledigen. Wat erg. Ik moest meteen aan Vader denken, die dit  werkelijk een ramp zou hebben gevonden. Veel van zijn vrijwilligerswerk bestond eruit om 'voor Indonesië' de christelijke minderheid een plaats aldaar te geven en te laten behouden.

Hij deed dit middels lobbywerk, onder andere voor Atma Jaya, de katholieke universiteit van Jakarta. Een poosje geleden las ik een briefje van hem van meer dan 30 jaar geleden waarin hij schreef dat het de belangrijkste opgave was om de islam en het christendom in Indonesië vreedzaam naast elkaar te laten bestaan.

Wat ik er indertijd van begreep was, dat christenen in Indonesië veelal hoogopgeleid waren. Velen waren toen invloedrijk: daarom dat de christelijke minderheid er floreerde. In de koloniale tijd werden er immers velen tot het christendom bekeerd via het onderwijs, dat vanuit Nederland 'gefaciliteerd' werd. Moeder is inderdaad via de missie van de Fraters van Utrecht naar Nederland gekomen. Vader is op jonge leeftijd zelf christen geworden. Zijn ouders hebben zich pas vlak voor hun overlijden laten dopen. Er stond een Chinees huisaltaartje bij hun in de woonkamer. Tegelijkertijd was die opa wel juist Nederlands gezind. In tegenstelling tot de vader van mijn moeder, die wel handelde met de katholieke clerus en er veel hand gesneden houten meubelen aan leverde. Zijn meubelwinkel en werkplaats erachter,  centraal in de hoofdstraat van  Surabaya, heette Toko Merdeka, wat vrijheid betekent.

Tolerantie en naastenliefde: dat hoorde ik over het christendom, verder nóóit veel leerstelligheid. Eerst gingen ze Zondags naar de kerk en werd er de hele dag niet met me gepraat ,toen ik zelf weigerde om nog te gaan. Maar toen ik 15 jaar was, ofzo, gingen ze zelf ook niet meer. Maar Vader is zijn hele leven bezig geweest 'voor Indonesië'.

Gek, de islam was verder geen issue. Pas toen ik zelf met de bus door Sumatra reisde en deze bij het gloren van de dag vanzelfsprekend stopte bij een kleine gebedsplaats en de hele bus uitstapte en knielde en ging bidden richting Mekka en meisjes bij scholen allemaal gesluierd waren, daagde er bij mij iets van die islam.

Het lijkt er net op, alsof er ook zoiets met die gouverneur aan de hand is. Het is in een verlichte, democratische samenleving zo gewoon om een mening te hebben. Om te kunnen zeggen dat het een beetje kortzichtig is om je stemgedrag van één vers uit een heilig boek te laten afhangen. Het lijkt alsof hij te weinig weet had van de kracht van de islam in zijn eigen land. Twee jaar gevangenis, door rechters zo bepaald.

Hoe zal dit verder gaan, in vaders geliefde Indonesia? Heel hardnekkig zei hij nooit Indonesië, dat paste niet. Hij hoopte dat de Indonesische mentaliteit van de Pantja Sila, het wapen van Indonesië, 'eenheid in verscheidenheid', een voorbeeld zou kunnen zijn voor de wereld....