In het Van Gogh Museum is een geweldig mooie tentoonstelling die op zijn Engels heet: Dreams of Nature; Symbolism from van Gogh to Kandinsky. Het claimt de eerste Europese tentoonstelling te zijn over de relatie tussen de natuur, het landschap en het symbolisme. Deze laatste term heeft voor mij nu een nieuw associatieveld gekregen. Ik dacht bij 'symbolisme' altijd aan zwaar romantische mythische wezens en dergelijke, die dan afgebeeld werden, alles overladen met een Saus van Betekenis.Maar in deze tentoonstelling wordt bedoeld dat het landschap zelf symbool staat voor....dromen, zoals in de titel van de tentoonstelling, voor suggesties van een bepaald gevoel; verlangen, weemoed, verwachting e.d. Soms is de natuur realistisch in beeld gebracht, zoals bij Millet. Bij andere kunstenaars niet of: niet meer, zoals bij Mondriaan en Kandinsky. Het gaat erom wat het schilderij oproept: Aan lyriek, maar ook het meer donkere,zoals de dood en de eenzaamheid. De inrichting van de tentoonstelling heeft als achtergrond de kleur paars, zoals dit blog en heeft als afdelingen ook, verrassend, 'de stille stad' en 'in to mysticme'.In het Nederlands vertaald met: wegen naar mystiek Dat is toch wat anders, vind ik. Wegen zijn concreet, het 'into' verwijst alleen maar...
Ik heb er de hele middag zoet doorgebracht en dat komt ook omdat er bij zeven schilderijen de bijhorende muziek is te beluisteren. Soms heeft de componist speciaal het werk ervoor geschreven, soms is via een omweg de muziek met het kunstwerk in verband gebracht. Zo schreef de schilder Whisler: 'As music is the poetry of sound, so is painting the poetry of sight, and the subject matter has nothing to do with harmony of sound or of colour'. Hij schilderde Nocturne; Blue and silver-Chelsea (1871) een traag stromende rivier in blauwe nachttinten en Claude Debussy componeerde daar Nuages (Nocturnes) bij.
Heel mooi vond ik het schilderij Evening poem (1897)van Alphonse Osbert tesamen met de muziek Prélude de la porte héroïque du ciel (1894) van Eric Satie. Drie vrouwenfiguren (het zouden de 3 gratiën kunnen zijn, maar dat hoeft niet), zitten bij een water met de geel-roze nevelen van een zomeravond die bijna donker wordt, en dan klinkt die pianomuziek en lijkt het alsof er een hemelpoort open gaat.
