dinsdag 28 mei 2024

‘Kunst’handen van Sarah de Lagarde en Faiza Butt


Het blijft heerlijk, de stilte van het bos. Om met een eerste kopje koffie vanuit de openstaande terrasdeuren het bos in te kijken. Vlaamse gaai, ekster, houtduif en andere grotere vogels duiken tussen de bomen en verder alleen maar bosvogeltjesgefluit. De laurierkers aan de zijkant is nu, met behulp van vervlochten takken daarin, zo hoog dat ik privé kan zitten en niet elke keer hoef te groeten. Alsof er zoveel mensen voorbij wandelen; niet dus. 


In de New York Times over de A.I. hand- en arm van Sarah de Lagarde. Het is zwaar en zweterig en moet minstens één keer per dag opgeladen worden en is ook meer voor een mannenlichaam gebouwd. Maar het is zelf lerende A.I. die erin is verwerkt. In het begin moest ze tien seconden, met bewuste concentratie de hand aansturen, maar deze leert zó snel dat die nu kan anticiperen wat ze wil. Bijna gedachteloos kan ze nu ongeveer alles: uien snijden, haar dochter knuffelen, achter de computer werken. Tegelijk krijgt ze ook meer ontzag voor wat ons natuurlijke lichaam allemaal kan.
Het is zo mooi als menselijke kennis en wetenschap wordt ingezet ten goede. Ik kan erg pessimistisch zijn over de politieke werkelijkheid, de klaarblijkelijke machteloosheid van de wereld om een oorlog te stoppen. Of het klimaat een definitieve impuls voorwaarts te geven zodat niet in rap tempo de biodiversiteit om zeep wordt geholpen, zoals nu het geval is…Maar dit soort berichten die vertellen mij dat er in het menselijke streven ook een sterk vermogen is om de wereld te willen behouden en te verbeteren.


Ik dacht aan het werk van Faiza Butt (geboren in Lahore, Pakistan in 1973, nu wonend in Londen), dat ik in Personal Structures in Venetië zag. Zij zet haar artistieke vermogen in, om met oude traditionele ambachten uit de keramiek en de schilderkunst werelden te scheppen die verwijzen naar wat volmaakt kan zijn (een thema dat vroeger in de kunst een streven was), maar waarin zij ook de wereld van nu toont. Mooie arcadische landschappen met mooi gecomponeerde dieren, die vroeger elk symbolisch stonden om christelijke boodschappen rondom de moraal over te brengen, en dan óók het afval daarin. Haar serie kommen heet: Beyond the forever beautiful, 2021. Zij wil mensen verleiden om via de ervaring van schoonheid je bewust te worden hoe kwetsbaar die mooie wereld is.

Dit vind ik ook een intrigerende drieluik. Het heet Closer To God On Gold, uit 2017. Ze houdt zich ook bezig met de afbeelding van mannelijkheid, met name ook van moslimmannen die doorgaans als terrorist in het westerse brein hun opgang vinden. Zij toont hen op een andere wijze. Hier lijkt het mij, alsof ze zelf in het midden van het drieluik verwijst naar zichzelf, naar haar handen en wat die kunnen scheppen.