Ondertussen zie ik virtueel iets van New York, om te ontdekken dat het straks in het echt er niet mee zal zijn... Wat droevig. Ik bezoek, als ik in een grote stad ben en het er is, altijd China Town. Het zal wel wat met ‘roots’ te maken hebben. In Amsterdam eet ik al tientallen jaren eend in een restaurantje op een hoek, in Parijs was ‘Chinatown’ ergens aan de periferie, terwijl het in London vlak naast de musicalbuurt ligt. In Rotterdam weet ik waar ‘de tweede zus van mijn moeder’ en haar familie op Zondag Dim Sum gingen eten en had een oudere nicht van mij er ook zelf een sjiek Chinees restaurant.
Nu kreeg ik een inkijkje in Chinatown in New York, waar het de bedoeling was dat een culinair journalist in het kader van een poster tentoonstelling over China, ‘Sleeping Giant’ zich zou gaan verdiepen in de eetcultuur in Chinatown. En toen brak COVID-19 uit en ineens zit Grace Young midden in het maken van geschiedenis: het was de bedoeling dat het over al dat heerlijke Chinese eten zou gaan, maar nu gingen interviews erover dat ondernemers op 15 maart ineens hun klandizie zagen inkrimpen, werknemers niet meer durfden te komen omdat zij in de metro met xenofobie te maken hadden of bang werden voor besmetting. Aanvankelijk vol vechtlust en goede moed en dan komt een dag later de aankondiging dat hun zaak definitief dicht moet, om een paar maanden later weer even open te gaan en daarna definitief het loodje te leggen in oktober 2020.
70 procent van de zaken gaat dicht en zal waarschijnlijk nooit meer open gaan, en daarmee zal Chinatown zoals het daar was, ook definitief afbrokkelen. De voedselmarkt vol goedkope Chinese producten is verdwenen, ouderen kunnen hun boodschappen niet meer doen en je ziet één restaurant die door het maken van maaltijden voor ouderen en die rondbrengen nog langer het hoofd boven water weet te houden. Maar voor hoe lang nog? Je ziet een eigenares die het ook nog eens vreselijk vindt dat ze geen afscheid kan nemen van al haar klanten, want mensen komen niet alleen maar eten, ze delen elkaars lief en leed. Na de Coronatijd is Chinatown verdwenen en zal er sprake zijn van gentrificatie: de van oorsprong arme wijken zullen verhipt en opgeleukt en duur worden, wég de aloude Chinese cultuur in de steden van het Westen...
Op Posterhouse.org en dan onder special projects, ‘Coronavirus: Chinatown Stories’ zie je filmpjes met deze mensen in Chinatown. Ongelofelijk, dat een heel tijdperk met winkeltjes en zaken die al generaties bestaan straks zomaar weg zijn. Een vrouw vertelt hoe ze in Chinatown opnieuw begonnen was, na een zaakje vlakbij de Twin Towers gehad te hebben, waar ze drie dagen lang alleen maar stof en as aan het wegwerken was. Maar dat ze nu te oud was om in haar eentje al het werk te doen zoals én koken én bedienen én afwassen, waarvoor ze eerst vijf mensen in dienst had en dat het nu dus voorbij is. Er worden in de loop van de tijd nog filmpjes toegevoegd, is het plan. Maar de vraag is, wat er te filmen is, als het verdwenen is...En ik kijk op van mijn lichtende scherm en nu is het buiten bijna pikkedonker, nog vaag schemeren de inktzwarte contouren van bomen.
‘How FRAGILE we are...’ zingt Sting in het gelijknamige liedje.
