zaterdag 20 maart 2021

Early One Morning

Vroeg in de ochtend... net na het ontwaken... dan lijkt het alsof alle lagen van mijn ziel tegelijkertijd transparant aanwezig zijn. Er is gemis, verlangen, verdriet; alsof ik in de droomfabriek met droomarbeid dit aan het verwerken was; alles en een ieder die er in je leven ooit was, tijden en personen, je kunt er nooit meer bij en het nog eens leven, maar tegelijk is alles en een ieder aanwezig om daar ook nooit meer te vertrekken.

Een nieuwe dag wacht op jou waarin alles wat je daar beleeft ook weer uniek is en in zekere zin onherhaalbaar. Dus je schudt de lagen van de toch al vergeten dromen van je af, alsof je je verentooi opschudt, en je begint opnieuw, elke dag weer, zo fris en kakelvers mogelijk.  En dan gebeurt het, dat na een lange koestering van een lentezon in de ochtend, op de bank, ineens dat oude liedje weer klinkt in mezelf: Early One Morning, het is een oud Engels folkliedje, en de weemoed komt terug.

Dat liedje deed voor mij op de lagere school hetzelfde als nu het ontwaken uit vergeten dromen in de ochtend: het bracht acute heimwee toen ik het voor het eerst hoorde en dat bleef ook komen, elke keer als het in de klas gezongen werd. Mijn eerste woorden Engels, denk ik nu ook, maar het leek alsof ik een oude vertrouwde taal sprak en nog lang voordat ik echt voet aan wal in Engeland zette, zag ik mij dwalen in groene valleien. 

Eigenlijk ken ik nu de exacte woorden niet meer, alleen die eerste zin: Early one morning, just as the sun is rising. Ik heb de melodie sinds de lagere school ook nooit meer in het echt gehoord, het weerklinkt alleen in het oor van mijn hart. Zou ik het nu kunnen horen?

Gelukkig is daar YouTube waar ondertussen het collectieve geheugen van tenminste de vorige eeuw, sinds er beelden zijn, te zien is. De techniek maakt steeds meer mogelijk: ingekleurde filmpjes van het straatleven van de eerste decennia van de vorige eeuw, die doordat ze ineens in kleur zijn, de mensen die er bewegen zo echt van vlees en bloed maken. En oude filmpjes die individuen hebben gemaakt van optredens van favoriete artiesten, misschien met een oude Betamax-camera gemaakt, (‘Betamax’, zo heettte dat toch?, het woord schiet mij nu zomaar te binnen), zijn oplaadbaar gemaakt voor You Tube. Maar dit terzijde.

Een jongen met een Aziatisch uiterlijk met twee meisjes op een harp aan weerszijden, in de entourage van een kerk: met hen durf ik de gok wel aan om het liedje zoals het in het hart weerklinkt, naar het hier en nu te trekken. En daar klinkt het en hoor ik die andere regels die mij vroeger zo weemoedig maakten: O, don’t deceive me, o, do not leave me... Het voelde als een oeroud liedje, ik was misschien acht ofzo, toen ik het voor het eerst hoorde. Het liedje was als een portaal waarmee ik even in een andere wereld stapte, die ik kende van een tijd voordat ik leefde, als dat zou kunnen.