Alsof het nest niet al gehavend was... Maar toch voelt dit anders: dit is onomkeerbaar, er valt niks meer te hopen dat er een weg terug en naar elkaar is... Er is een leegte. Ik weet dat nog wel van eerder: je kunt van alles doen en daar ook best wel in opgaan en daarvan genieten. Of de vergetelheid zoeken, afleiding vinden, maar elke keer kom je toch weer terug bij dat ene: er is iemand van wie je houdt uit de tijd gevallen... En je hoopt dat hij er ergens nog is en soms voelt dat ook zo, onverklaarbaar maar toch ook niet te negeren.
Ik kijk nu naar Het Concert van de Hoop, door de EO, live op de tv. Dat doen ze toch best goed, het begon sterk met een liedje dat Stef Bos zong: ‘Samen Staan we Sterk’ en daarna doen mensen hun verhaal: een opvanggezin, drie dagen in de week in deze Coronatijd voor een jongen met ADHD, een renmaatje met een stok van 1,5 meter tussen hen in voor een vrouw die bijna blind is. En dan weer hoopvolle liedjes zoals Light and Shadow, door OG3NE, drie zusjes die hun moeder verloren hebben. En dan volgt ook natuurlijk, een man die door Het Geloof zijn leven op een ander spoor kon zetten. Van mij mag de EO dat blokje rustig erin doen, het is één van de vele verhalen.
Hoop... dat wordt pas concreet als een constatering achteraf: dat er een drijvende en verbindende kracht tussen mensen mogelijk is. Hoop als uitkijkend daarmee naar een toekomst, ‘hopen dat’...’iets goed komt’ ... bijvoorbeeld, dat is eigenlijk onzinnig, al is ‘hoop’ tegelijkertijd onuitroeibaar. Onuitroeibaar: al is het resultaat daar vaak niet naar: een kapotte liefde herstelt meestal niet, zieken worden niet zomaar weer gezond, een nest dat verstoord is, wordt niet ineens weer warm en veilig...
Vandaag las ik een paar keer het gedicht ‘Alles Bewoonbaar’ dat Marieke Lucas Rijneveld schreef als antwoord op haar besluit om de opdracht terug te geven om het gedicht van Amanda Gorman The Hill we Climb te vertalen. Vooral de middelste strofen:
Nooit het verzet kwijtgeraakt, de kiem van ontworsteling,
je afkomst draagt een rouwkleed, je afkomst had gelukkig
een vluchtstrook, niet dat je over alles mee kunt praten,
dat je altijd ziet hoe het gras aan de andere kant soms
dor en minder groen - het gaat erom dat je je kunt
verplaatsen, dat je de verdrietzee achter andermans ogen
ziet liggen, de woekerwoede van heb-ik-jou-daar,
je wilt zeggen dat je misschien niet alles begrijpt, dat je vast
nooit helemaal de geraakte snaar vindt, maar dat je het
wel voelt, ja, je voelt het, ook al is het verschil duimbreed.
Vooral die ene zin: ‘Het gaat erom dat je je kunt verplaatsen, de verdrietzee achter andermans ogen ziet liggen, de woekerwoede van heb-ik-jou-daar’. Alle hoop die handen en voeten krijgt en daarom ertoe doet omdat deze werkelijk zoden aan de dijk zet, zit in die paar woorden: ‘dat je je kunt verplaatsen.’ Het gedicht eindigt met deze laatste strofe; de grootste verplaatsing die mogelijk is:
jij wilt juist verbroedering, je wilt één vuist, en wellicht is je hand
nu nog niet krachtig genoeg, of moet je eerst die van een ander
vastpakken om te verzoenen, moet je daadwerkelijk de
hoop voelen
dat je iets doet wat de wereld zal verbeteren, al moet je dit niet
vergeten: kom na het knielen weer overeind en recht samen de
rug.
Eerder spreekt Marieke Lucas over: ‘wanneer je moet knielen voor een gedicht omdat een ander het beter bewoonbaar maakt'. Dat is dus wat er te doen is: knielen voor je lot, maar ook je rug rechten. Je hand tot een vuist maken maar ook die ander vastpakken en verzoenen...
Ondertussen wordt het laatste lied van hoop gezongen in Het Concert van de Hoop. Door 3JS en ook dat doet de EO heel slim. Jan Dulles de zanger, zijn gezicht wordt op het laatst close-up in beeld gebracht. Hij heeft onlangs een 3 maanden oud dochtertje verloren, wiegendood, maar hij heeft net gezongen: ‘Je vecht nooit alleen’. De laatste zin daarin is: ‘Wie liefheeft, overleeft.’
