donderdag 20 augustus 2009

Begrafenis

Vandaag heb ik Ben begraven. Ik leerde hem ongeveer 8 jaar geleden kennen en terug gerekend was hij toen al 75 jaar. Samen met zijn vrouw waren ze de actievelingen binnen de Franciscaanse Beweging. Wat een stel! Ze waren zó voor vrede en gerechtigheid, zéér milieubewust en beide hadden nostalgische herinneringen aan Woensdrecht, waar ze in een huis van de Franciscaanse vredeswacht elke dag naar het prikkeldraad gingen, waarin een strooien kruis hing en dan in stilte, geweldloos protesteren tegen de kruisraketten.

Van hen heb ik een aantal huishoudelijke gewoonten overgenomen omdat ze me in een milieugroepje wisten te loodsen, waarbij we elke maand bij elkaar kwamen en je dan je gas en elektra en watermeter moest bijhouden. Knarsetandend deed ik het, het was niks voor mij, maar ja, een mens wil ook weleens Bewust en Verantwoord de dingen doen.

Een diepvriezer bleek gigantisch veel stroom te verbruiken, dus die heb ik maar de deur uit gedaan. De afwas kon je het milieuvriendelijkst doen, door met een waterkoker twee liter te koken, daarmee snel af te wassen en het daarna schoon te spoelen met koud water. Zo doe ik het, sindsdien.

Ze gingen vér, vond ik. Maar één keer in de week warm douchen. Met emmertjes regenwater de kleine boodschap in de WC doorspoelen. L. vertelde te worstelen tussen gastvrijheid en milieubewustheid: haar zus hield zo van geroosterd brood, maar eén zo'n, sneetje kóste me toch een stroom! Ben behoort bij de pioniers van het gebruik van zonnepanelen in huis. Toen ik me bij de evaluatie afvroeg of dit allemaal nou wel realistisch was, kijk naar het opslorpende altijddurende licht in kantoorpanden en winkels, opperde L: Denk je niet dat er zoiets kan bestaan als: de spiritualiteit van de meterkast? Slik. Ik geloof voor mij niet, dus...

Vandaag bleek dat ze onderwijl ook zeven kinderen en twaalf kleinkinderen hebben grootgebracht. Ben liet zich begraven in een houten kist van Staatsbosbeheer, met een strooien kruis daarop. Geen kransen, iedereen was verzocht één bloem mee te nemen. De dienst had hij zelf maanden geleden al samengesteld. Zo erg Ben! En de voorganger was natuurlijk een vrouw, geen priester.

Ben had wat met de Weg, met wandelen, met de natuur. Hij beeldhouwde ook en hij bleek iets met stenen te hebben. Al zijn familieleden hadden een steen voor hen uitgezocht, een speciale steen, die voor hen hun band met Ben vertegenwoordigde. Ik zag op een schaal, allerlei vormen en maten liggen.

Hij stuurde me ooit een Ierse zegenwens, die enigzins als volgt gaat: 'Moge de weg je altijd tegemoet komen, moge de zon je gezicht verwarmen, moge de regen je mild verfrissen, moge je de wind in je rug hebben, moge God je behoeden in de palm van zijn hand.' Dat wens ik Ben toe en ook L. die door de ziekte van Alzheimer heel onverwachts het donker ziet worden. Ben en L. waren twee eigenzinnige lichtjes op mijn pad: Zo zal ik me ze beide blijven herinneren.