zaterdag 9 maart 2019

Gajasurasamhara

Ik heb volkomen onverwacht een marmeren beeld gekocht. Ik was op zoek naar een dansende Shiva en dan  nog het liefst in een gemengde man-vrouw vorm. Er zijn hier zóveel winkeltjes en werkplaatsen, vaak zit men op de grond ervoor te beitelen. Ik kwam een heel klein marmeren beeldje tegen bij een man die mij in rap tempo de oren van her hoofd vroeg. ‘Aha, uit Nederland! ... Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Groningen, Nijmegen!’ Zo apart om helemaal in Zuid India onderweg naar de vijf Ratha’s, jouw eigen stad te horen.

Het bleek dat deze man vroeger, in de tachtiger jaren, aan de overkant van de weg beelden verkocht en eraan werkte, hij had toen nog geen eigen winkel. Komt er een man voorbij lopen die helemaal onder de indruk was van zijn vakmanschap. Die man is sindsdien regelmatig teruggekomen om samen met hem te werken. Op het einde maakte hij dan een vrachtlading die weer naar Nederland verscheept werd, Nu is de man al oud en komt hij alleen nog maar een bezoek brengen. Nee, hij was zelf nog nooit in Nederland geweest. Hij had best een aardige Nederlandse woordenschat, ‘hutspot, zuurkool... kijken, kijken, niet kopen’ Dat laatste heb ik al meerdere mensen hier horen zeggen, ook de eigenaar van dit guesthouse. Opvallend toch, dat Nederlanders dit dan aan Indiërs leren.

Dat kleine beeldje heb ik niet gekocht. Alhoewel heel mooi gemaakt en eigenlijk wel verstandig, gezien mijn huis, dat al propvol spullen staat... Ik hield het wel in gedachten als optie. Een andere mogelijkheid was, de dansende god(in) van de kunstenaar hier op de hoek, die zei dat een beeld geen beeld is, maar levende werkelijkheid kan worden. Al was het meer de bezoeker uit Koeweit die daar helemaal zo inzat. Maar deze beeldhouwer vroeg best veel voor dat beeld.

Toen vroeg iemand mij zijn winkeltje/ werkplaats te betreden, die ik tot dan toen over het hoofd had gezien. Hij brandde er wierook en een lichtje bij het huisaltaartje. Uit het stof , allemaal gruis want hij werkte er ook, haalde deze vanaf een bovenste plank een beeld tevoorschijn. Een afbeelding die ik nog nooit gezien had en inderdaad, dan komt er een levende werkelijkheid je tegemoet. Shiva, zeer krachtig aan het dansen met de huid van een olifant omhoog geheven, als een mantel om hem heen, de ene voet op een olifantenhoofd. Het is Shiva, die de demon Gajasura vernietigd heeft, de demon die in de verleidelijke olifantsgestalte verschijnt. Maar Shiva doorziet hem. Één van de handen heeft bij dit beeld een opgeheven wijsvinger; de kunstenaar wees me erop: I am the King!

Ik was meteen onder de indruk van de uitstraling van het beeld. Levendig en dynamisch en heel knap gemaakt. Tot nu toe dacht ik dat armen en benen net niet werkelijkheidsgetrouw waren, te maken had, dat het niet mogelijk is om op zo’n klein oppervlakte in het harde marmer, dit voor elkaar te krijgen. Maar dit beeld had het wél: echte knieën en spiermassa in de armen. Echte handen met vingertjes die lijken te bewegen... De vraagprijs was dezelfde als de finalprice van de kunstenaar op de hoek...

Maar ik kon eerst niet zoveel met de afbeelding. Zit er niet ook iets gewelddadigs in? In een van de  handen een slachtersmes, in de andere een olifantentand en dan staande op het hoofd? Ik moest eraan wennen. Maar gedurende de nacht viel me in, dat je het ook kan zien als het mes van de rede die dwars door de illusie snijdt en dit doorziet, de olifantshuid van zoveel onzin en  de verleidelijke waan van de dag, die je af kan leggen. En de volgende morgen vraagt de kunstenaar of ik binnen een kopje chai wil komen drinken... En zo is het gekomen. Hij liet me eerst met rust, ging buiten zitten en zei, als je een vraag hebt, roep me maar. 

Daar zat ik, tussen al die levende beelden, zijn vakmanschap is groot. Al werkt  men met drie mensen aan éėn beeld, ieder met eigen kwaliteiten, had hij me verteld. Op twee altaartjes binnen wierook en bloemen, dat had ik ook nog niet zo gezien;  stoffig, vol gereedschap was het hier, mijn beeld had hij gisteren al afgestoft en een waslaagje gegeven, maar de rest was licht besneeuwd met poeder. De meeste winkeltjes hier hebben eerder een galeriesfeer. Ik kreeg het uiteindelijk voor de prijs die ik noemde. You are a clever woman, zei hij lachend. Maar dan maken we wél NU de deal, en hij stak zijn hand uit. Nog een paar dagen ‘erover nadenken’ sloeg nergens meer op.