vrijdag 17 juli 2020

Superhelden. Exit Wounds. Rimpels. The Park Bench

Er is het hele  Amerikaanse DC & Marvel-universum dat ik in toenemende mate fascinerend vind omdat het vol superhelden en schurken en ‘tussenwezens’ zit en deze ergens rechtstreeks naar onze eigen aspiraties en geschiedenissen verwijzen: Superman is een immigrant en Batman & Batgirl hebben een gehavende en getraumatiseerde jeugd en hullen zich in het beest waar in deze eeuw de pandemieën vandaan komen, Sars, Meers en het Coronavirus ... Alsof ze representeren dat goed en kwaad, de wereld willen verlossen, samengaat met ziekte en pijn, en niks zuiver is. 

Er is Wonder Woman die van de Amazones afstamt en Swamp Thing, een groen iets uit de natuur met bewustzijn en The Flash, die sneller kan gaan dan de tijd... Ik wil ze allemaal wel een beetje leren kennen. Het interessante is ook dat talloze vertellers en tekenaars er in de loop van soms meer dan 75 jaar, er nieuwe verhaallijnen en interpretaties aan toevoegen. Zo kan  Wonder Woman vooral alleen een zeer aantrekkelijke en wulpse vrouw zijn met superkrachten, maar ook een icoon zijn van het feminisme en een dialoog aangaan met Shiva, de veranderlijke God/Godin uit het Hindoeïsme. En het universum blijft zich evalueren, er komen nieuwe wezens bij, sommigen gaan dood en kunnen ook weer  verrijzen. 

Maar er zijn ook graphic novels die zich in de ‘gewone’ werkelijkheid afspelen, ze zijn realistisch en bieden in weinig pagina’s letterlijke inkijkjes, waarbij niet veel woorden nodig zijn en de schrijver en tekenaar een en dezelfde is. Ik ontdekte Rutu Modan; zij is een illustrator en cartoonist uit Israël en werd in 2005 door de ‘Israël Culture Excellence Fundation’ gekozen als uitzonderlijk kunstenaar van het jaar. Ik las Exit Wounds, een ontroerend verhaal waar een persoonlijk drama zich mengt met het gewelddadige dagelijkse leven in Tel Aviv. Getekend in de stijl van Hergé, met milde kleuren.

En ik vond Rimpels van de Spanjaard Paco Roca. In honderd pagina’s in een handzaam formaat krijg je alles mee van het leven in een verzorgingstehuis en hoe het kan zijn om verward te zijn door Alzheimer.  Een illustratie van de kracht van de graphic novel: in de eerste vijf pagina’s zit je al in het hoofd van de hoofdpersoon, die directeur was en nu door zijn twee kinderen in een verzorgingshuis wordt geplaatst, zijn aankomst en de herinnering aan de eerste dag op school en dat hij naar huis wil. Zijn kinderen op het kantoortje van de intake die te horen krijgen natuurlijk altijd welkom te zijn, maar zelf zeggen dat het er misschien niet veel van zal komen omdat ze zo druk zijn.

En dan is er nog het mooi getekende boek in zwart-wit van de Fransman Chabouté: Park Bench. Juist ja: over al het leven rondom en op een bankje in het park, zonder woorden. Ik dacht dat zelf weleens in de koorbanken van de kapel in het Kapucijnenklooster: als dat oude geschilderde paneel met die man erop uit de 16e eeuw zou kunnen spreken, wat zou het kunnen vertellen over al die kloosterlingen die hier in de loop der eeuwen zaten in hun bruine pijen? En nu zit daar dan heel regelmatig een vrouw in burgerkleding en ze bewoont een kamer in het klooster... En ook dat ging voorbij. Zoals dat geldt voor alle mensen rondom dat bankje.