Dit is heel mooi. Ik open op de vroege ochtend YouTube, kijken wat deze mij brengt en ik krijg The King’s Singers met het ‘Stay at Home Choir’ met meer dan 700 mensen en ze zingen And so it Goes. Het heeft het klooster-effect: dat de eerste menselijke geluiden die je hoort iets van jubel en grootsheid in zich dragen. Rechts onder in de hoek is er een doventolk. Die vertaalt niet de woorden, want die worden onderaan geleverd en probeert dus iets van het gevoel, het tempo, de toon over te brengen. Wat zou je ervan meemaken, zonder muziek te horen?... Misschien toch iets van diepe verbondenheid, omdat het filmpje ook mooi is gemonteerd.
Daarna dan toch maar nog zo’n mozaïek-postzegelformaat schermpje vol gezichten aanklikken en ik kwam in Longest Time - Querantain Edition door het ‘Phoenix Chamber Choir’, wel een heel andere sfeer dan het eerste, maar wel woorden die de exacte dagelijkse ervaring is van velen nu en ook een beetje melig zou kunnen worden, maar door de uitvoering een soortement van ernstige toon behoudt en daardoor dus ook het besef geeft: o, ja, jouw eigen ervaring thuis is he-le-maal niet uniek.
Tijd voor iets héél anders: een filmpje van Madurai in India met zwart-wit filmarchief materiaal uit 1945 Old Madurai, South India in 1945 and now en wat zo leuk is, dat het voor mij volstrekt herkenbaar is. Dit soort beelden heb ik op mijn netvlies gehad, wat mensen er doen, hoe ze je aankijken en gekleed zijn. Het is niet gedateerd, totdat je het allerlaatste shot zien van de stad nu: vol brullende scooters en auto’s. Dat houdt in, dat het dagelijks gaan en staan ook nu op dezelfde wijze doorgaat en ik ook wel makkelijk de drukte en volheid in mijn geheugen naar de achtergrond krijg (en dat was er ook minder in het kleine Mahabalipuram). Wat overblijft zijn al die close-ups van de hoge tempelcomplexen zoals ik ze in Chennai en Kanchipuram zag en mensen-met-elkaar.
Een beetje dezelfde, maar omgekeerde ervaring heb ik nu, als ik naar filmpjes kijk van wandelingen door Venetië. Op Bali keek ik daar al naar: het waren de eerste beelden toen, van een lege stad en ook daar hadden de beelden ook iets vertrouwds, vooral ook omdat ik ze zag te midden van een andere omgeving: tropisch en een Balinese familietempel voor mijn neus. Maar ik keek ernaar voor de bevreemding: Venetië, helemaal leeg, hoe kan dat?... Pas weken later, alweer thuis, kwamen ze allemaal binnen; geen mensen in Parijs, Londen, Rome, New York... enzovoort. Nu kijk ik naar het lege Venetië, maar trakteer mezelf dan vooral op een wandeling, zoals ik het daar ook altijd zie: de gevels, het water, de bruggetjes, de heel smalle straatjes waar je geen 2 meter afstand van elkaar kunt houden. Filmpjes die eerder niet gemaakt werden: zomaar wandelen door Venetië was geen attractie.
Verheugend is het nieuws dat veel grote steden nu fietspaden aanleggen en plannen die er al jarenlang lagen voor een auto-vrije binnenstad met voorrang voor voetgangers en fietsen nu wél worden gerealiseerd. Fijn om op het Journaal van die witte fietsen op de weg in Milaan te zien worden aangebracht: mocht ‘straks’ social distancing niet meer nodig zijn, dan hoop ik dat de make-up van steden al zodanig veranderd is, dat niemand het meer wil terug brengen in de oude staat.
