zaterdag 11 april 2020

Alles is mogelijk

Vannacht werd ik wakker van motoren op de snelweg hier in de buurt. Dat zou ik ook misschien doen: je bent jong en wild, dan maar ’s nacht over de wegen gaan scheuren, om je energie te temmen. Zo hoop ik dat een ieder eigen oplossingen vindt om vrijheid te beleven in die nieuwe 1,5 meter samenleving. Misschien zal er hier de ‘Indiase blik’ ontstaan: wél rondkijken in je omgeving en schikken of toch omkeren als je bijvoorbeeld een druk park of supermarkt ziet. Dat zou een grote vooruitgang zijn tegenover de ingekeerde en in zichzelf besloten blik: te midden van de massa, maar ieder toch alleen... ik kon er maar moeilijk aan wennen toen ik vorig jaar terug kwam uit India.

Daarom ben ik blij met de intelligente lockdown: kijk zélf en neem daarin verantwoordelijkheid, is de boodschap en ook: wordt creatief! ‘We moeten het samen doen’ krijgt daardoor ook een werkelijke betekenis. Bij M het idee van voormalig Denker des Vaderlands, filosoof en medicus, Marli Huijer, voor een denktank waar naast virologen en economen, ook sociologen, psychologen en filosofen en kunstenaars plaats in nemen. Ik vind dat een geweldig plan en alleen dat al zou een verschuiving betekenen van een samenleving die aardig op hol was, rondjes draaiend in de eigen as van economie, profijt en controle. 

Ik zag Krabbé en Chagall, een serie waar Jeroen Krabbé zoekt naar de mens achter de schilder, maar ondertussen zoveel verheldert over de schilderijen zelf, die vol persoonlijk anekdotes zitten. Zo mooie en gepassioneerd en gedegen gemaakt, wat een balsem voor de ziel in deze dagen, zo zou er veel meer van  dit soort tv gemaakt kunnen worden, als we daar veel meer aan gekluisterd raken en niet zomaar naar tentoonstellingen kunnen in musea. De kern is dat een mens met persoonlijke passie je verder draagt, zoals dat in The Passion nu ook gedaan werd: Johnny de Mol groette ook even zijn moeder en zei dat hij haar na de uitzending even zou bellen, om zo samen te zijn: associatief een netwerkje hakend met het lied Samen-zijn van zijn moeder Willeke Alberti.

Ik herlas Wanhopige Personages van Paula Fox: een waar leesgenot, een boek als een muzikale compositie en ook onthullend in deze Corona-tijd. Het speelt zich af in Brooklyn, New York, een echtpaar in goede doen, hechtend aan decorum en goede manieren, ook naar elkaar toe. Zij wordt gebeten door een zwerfkat die zij eten voert, haar hand zwelt op, zou ze hondsdolheid hebben? Al die burgerlijke gewoonten, de dagelijkse gang en daginvulling die vanzelfsprekend en normaal was, wordt door die sluipende dreiging van hondsdolheid, dat zij aanvankelijk wil ontkennen, langzaam uitgehold. Wat is het waard, wie is zij, wie wil zij zijn?...

Ik las boeken van Elizabeth Strout, Olive Kettridge had ik al gelezen en nu lagen er van de bieb nog: Opnieuw Olive en Alles is mogelijk. Het zijn mozaïek vertellingen van mensen rondom hetzelfde dorp, waar Olive onderwijzer was of is: uiteindelijk zie je haar leven vanaf haar kind-zijn tot haar dood en de levens van velen.  Zij weet in enkele pagina’s hele levens en hun onderlinge connecties te beschrijven, van zelfmoord, misbruik, alcoholverslavingen, verwaarlozingen, manmoedige pogingen om er iets van te maken, armoede...alles is mogelijk, zoals in de boektitel: elkaar niet begrijpen en vreemden voor elkaar zijn na een leven lang ... of valt het toch mee? Eerst  een heel erge hekel aan iemand hebben, misselijk ervan worden, deze dulden en dan plotsklaps mild worden.

Kruimels van gesprekken waar je ondanks jezelf toch aan iemand vertelt dat je misschien toch gelooft in God omdat je ooit een onbegrijpelijke ervaring van liefde en verlichting had, maar iedereen zal je wel voor gek verklaren, dus zwijg je daar je hele leven over.  Zonder veel woorden krijg je ook een beeld hoe intens aanwezig de armoede in Amerika er is: stiekem eten zoeken in vuilnisbakken en jezelf proberen te fatsoeneren om toch op school te kunnen verschijnen...Het Amerika dat nu ook zichtbaar wordt door het Corona-virus en ook te zien is in de documentaire-serie  Tiger King , ook een gigantische hit in Amerika zelf nu en waarvan woensdag een update-aflevering op Netflix komt.

Deze tijd is ook een tijd waar er heel veel wat verborgen was, aan de oppervlakte komt en waar een  ieder wordt uitgedaagd er het beste van te maken in de omstandigheid waarin je je bevindt. Voor het rijke westen is het ook een pas op de plaats en zoeken naar wat werkelijk van belang is en betekenis geeft aan het leven.

PS: De Himalaya is sinds decennia weer te zien in de omgeving. En in New Delhi de sterrenhemel.