Somewhere

Ik zag een filmpje van iemand op een scooter op Bali bij Ubud. Er zijn veel van dit soort filmpjes, meestal om te laten zien hoe mooi Bali is en laten mensen geweldige locaties zien waar je heen moet of ze zitten vol tips over eetgelegenheden en overnachtingsplekken met een privézwembad tegen een rijstveld aan. Maar dit filmpje gaat erover dat alles in Ubud nu dicht is: de markt, restaurants en winkeltjes en hij wordt van hot naar her verwezen om ergens te kunnen slapen... Zo zie je hoe de hele wereld met elkaar verbonden is: Bali heeft geen Corona maar ook daar wordt alles spookachtig rustig... Daar waar de toeristen zijn  dus: ik denk dat iedereen die daarvoor werkt nu teruggekeerd is naar de eigen dorpen en daar zal het leven nog zo zijn als dat ik het achterliet...

Het leven: dat zijn de mensen die alles bevolken, bewerken en met hun bedrijvigheid dat leven kunnen veranderen: zo wilde ik niet terugkeren naar het huidige leven in Ubud omdat ik het oude leven van 28 jaar terug uit mijn herinnering niet wilde verstoren: een heel klein dorps netwerk van straatjes waar je te voet doorheen liep. Wat ik nu zag... een middelgrote stad waar met een scooter doorheen werd gescheurd, Ubud van vroeger is definitief weg en verdwenen.

New York is nu de brandhaard van de epidemie. Het staat al jarenlang op mijn verlanglijst om het te bezoeken... Het lijkt mij heerlijk om al die historisch lagen te voelen:  aardig recent weliswaar, in vergelijking met Rome, de oudste stad van de wereld waar je in vijf lagen kunt afdalen naar de oudheid. Maar het staat wel aan het begin van de moderne metropool, ís de stad waar het leven van nu volop in praktijk wordt gebracht: een smeltkroes van culturen, een ieder met eigen wijken in het raster van het ontwerp van de stad vastgelegd, vanuit de tijd dat de eerste immigranten er voet aan wal zetten.

Maar niet nu. Nu is alles er stil en doods en dat roept bij mij het verlangen op, om het te vullen met leven, het tenminste in je verbeelding tot leven wekken en levend houden... Ik keek naar de film The Age of Innocence op Netflix. Een kostuumdrama en een lust voor het oog. Het speelt zich af op het einde van de 18e eeuw, toen het sociale leven en de conventie in New York bepaald werd door twee grootfamilies. Een vrouw, Edith Warton misschien, de schrijver van het boek waar de film op is gebaseerd, vertelt over een vrijgevochten vrouw met een eigen mind in de ene familie en haar brave nichtje die niet buiten het kader kan leven en denken. Een man uit de andere familie is gekoppeld aan het brave meisje, dat komt beide families qua handelsbetrekkingen heel goed uit, hij voelt ook best veel voor haar, maar dan komt dat vrije nichtje terug uit Europa... Het wordt een onvervulde passie van beide, want beide willen het lieve onschuldige meisje geen pijn doen en zijn er wellicht ook niet toe in staat om werkelijk uit die vanzelfsprekende wereld om hen heen te stappen, dan wordt je ook een soort van paria. Ja, er werd gelééfd in New York, dacht ik, onder het kijken.

En ik dacht vanzelf aan die andere liefdesgeschiedenis die zich in het moderne New York afspeelt: Falling in Love met Meryl Streep en Robert de Niro. Eigenlijk kijk je dan ook naar twee acteurs die er zin in hadden om nog eens met elkaar te spelen, zoals in het begin van hun beider carrière in de The Deerhunter, ook een liefdesgeschiedenis waar de  oorlog in Vietnam een hoofdrol in speelt. Maar Falling in Love heeft als decor de straten van New York in kersttijd en een boekhandel waar beide elkaar voor het eerst treffen. Ook hierin het thema dat je toch niet zomaar je geliefde en familie met kinderen kunt verlaten, maar er is op het einde een moderne twist. Het is een fijne zwijmelfilm, waar mooi in geacteerd wordt, zo vindt je dat als je al fan bent van beide. 

En dan is er natuurlijk West Side Story... het Romeo-en-Julia -verhaal in de straten van Manhattan (en dan denk ik weer aan de gelijknamige film, ook een ode aan New York zelf, de zwart-wit poster van de twee geliefden op een bankje onder Brooklyn Bridge heeft jarenlang op mijn studentenkamer gehangen). Een prachtige dvd is, waar Leonard Bernstein de componist, de muziek opnieuw opneemt, ooit dacht ik toen ik het voor het eerst zag: dit is een godsbewijs, zoals ik dat ook dacht van piepkleine peuterschoentjes. Ja, dat was in de tijden van mijn theologiestudie, dan hou je je met dat soort dingen bezig...

De oorspronkelijke film West Side Story is ook ontroerend in zijn eenvoud. Nog geen groene schermen om alle beelden met de computer mee te kunnen manipuleren, er wordt nog gewoon gedanst en gezongen in een echt decor. ‘Echt decor’ dat kan eigenlijk niet... want een decor is niet het echte leven. Of klopt het juist wél? Want geheel New York is nu als een stil decor, waar het echte leven niet meer te zien is, en het blijft een decor van het spel dat er eerder gespeeld werd, zoals ook Ubud. Iedereen verlangt nu dat we binnen afzienbare tijd toch onze wereld, de steden en parken en pleinen en bossen en stranden weer kunnen vullen met ons eigenste leven...
We zijn er nu van gescheiden zoals Maria en Tony op het punt staan elkaar niet meer te kunnen zien en dan zingen ze: Somewhere...