vrijdag 7 juni 2024

Dagbesteding - Elizabeth George - dissociatie


Het strand waar ik lig was schoongemaakt. Al het zeewier en grote takken en stammen op een grote hoop. Ik vond hier bij de koelkast een thriller en zo kon ik mijn eigen traditie; met een detective voor het eerst in de zomer op een badlaken liggen, toch voortzetten.
Het was de allereerste van Elizabeth George uit 1988 en op de flappen staan de lovende recensies: dat er een nieuwe literaire thriller-ster is verrezen, en dat is uitgekomen. Ik las als het ware de ontstaansgeschiedenis van haar twee hoofdpersonen, die ik al verder in hun leven had meegemaakt, ik heb zowat alle boeken gelezen; Thomas Linley uit een Engels adellijk, aristocratisch milieu en Barbara Havers, een jongensachtige vrouw, dwars van poespas en elegante vrouwelijkheid. Beide met ook hun eigen trauma’s, die extra naar boven komen door de moordzaak die zij onderzoeken. Barbara is scherpzinnig, maar vol vooroordelen over de upper-class waar Linley uitkomt, met gedrag dat zij hem aanvankelijk ook toedicht. 
Literaire thrillers brengen mij altijd dichtbij die gekke kronkels die het brein kan maken, om te overleven. Het ging ditmaal over dissociatie; dat mensen hun geest kunnen afsluiten bij een trauma en dan in een aangepaste versie van zichzelf en de dader voortgaan. Om niet het eigen slachtofferschap te hoeven voelen en controle te houden, verdwijnen ze even, of voor altijd, van het zichtbare ‘toneel’. Maar het is ook een vlucht uit de werkelijkheid en het helder kunnen zien van een ander, die een bedreiging vormt omdat deze het trauma triggert. Gevolg is een hele hoop passieve agressie richting iemand die te dichtbij komt; wegvluchten, je vastzetten in verwrongen beelden van anderen…Je kan er oud mee worden, maar je zult ook moeten vertrekken uit contacten/vriendschappen die je dierbaar zijn, bang voor de intensiteit daarvan. Passieve agressie kan milde vormen hebben: dingen vergeten en vervormen, maar kan uiteindelijk ook leiden tot moord. 
Ineens zag ik bij mensen in mijn naaste omgeving dit mechanisme.
En zo werd het best een leerzaam dagje, om uiteindelijk te genieten van al die voortdurend veranderende kleuren van het water in de lagune. Die milde stromingen in alle tinten roze en lavendel, zilverachtig en blauw: Prachtig.